Chụp và điều trị lấy huyết khối cấp tính động mạch chi số hoá xoá nền

Thiếu máu chi cấp tính là tình trạng suy giảm tưới máu chi một cách đột ngột, thời gian khởi phát thường diễn ra trong vòng 2 tuần và có ảnh hưởng tới khả năng bảo tồn chi. Hiện nay, chụp và điều trị lấy huyết khối cấp tính động mạch chi số hoá xoá nền là hình thức được sử dụng nhiều nhất để điều trị bệnh lý này.
Sự kiện nóng: Sốt xuất huyêt

1. Triệu chứng của bệnh tắc động mạch nuôi chi do huyết khối cấp tính động mạch chi

Triệu chứng đầu tiên phải kể đến của bệnh tắc động mạch nuôi chi do huyết khối cấp tính động mạch chi là thay đổi màu da ở chi. Động mạch chi bị tắc sẽ làm cho vùng da ở chi bị thiếu máu tái nhợt đi và có đốm tím xuất hiện rải rác.

Tiếp theo, bệnh nhân có thể xuất hiện triệu chứng đau dữ dội và đột ngột ở các chi bị tắc mạch; cảm giác tê bì như kiến bò, lâu dần người bệnh sẽ mất luôn cảm giác sâu ở các chi này. Chi của người bệnh cũng lạnh hơn bên không bị tắc động mạch nuôi chi vì các huyết khối không thể lưu thông trong động mạch.

Ngoài ra, người bệnh cũng có thể bị Mất mạch ở dưới chỗ động mạch tắc hoặc liệt cơ khi động mạch bị tắc trong một thời gian dài.

Chụp và điều trị lấy huyết khối cấp tính động mạch chi số hoá xoá nền - ảnh 1
Động mạch chi bị tắc sẽ làm cho vùng da ở chi bị thiếu máu tái nhợt đi và có đốm tím xuất hiện rải rác

2. Chụp và điều trị lấy huyết khối cấp tính động mạch chi được chỉ định với các trường hợp nào?

Quá trình chụp và điều trị lấy huyết khối cấp tính động mạch chi số hoá xoá nền thường được dùng để xác định tình trạng huyết khối để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Cụ thể trường hợp được chỉ định phương pháp này là huyết khối cấp tính động – tĩnh mạch chi (< 3 tuần) hoặc chiều dài cục huyết khối không quá 3cm.

3. Chống chỉ định chụp và điều trị lấy huyết khối cấp tính động mạch chi khi nào?

Quy trình chụp và điều trị lấy huyết khối cấp tính động mạch chi số hoá xoá nền là cần thiết để xác định tình trạng của bệnh nhân. Tuy nhiên có một số trường hợp đặc biệt không thể sử dụng được phương pháp này, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh sử dụng phương pháp phù hợp hơn. Các trường hợp đó là:

  • Bệnh nhân có huyết khối mạn tính động – tĩnh mạch chi (> 3 tuần).
  • Cục huyết khối có chiều dài hơn 3cm.
  • Bệnh nhân bị Dị ứng thuốc đối quang i-ốt.
  • Bệnh nhân suy thận nặng (độ IV).
  • Rối loạn đông máu nặng và mất kiểm soát.
  • Phụ nữ có thai.
Chụp và điều trị lấy huyết khối cấp tính động mạch chi số hoá xoá nền - ảnh 2
Chống chỉ định chụp và điều trị đối với bệnh nhân suy thận nặng

4. Người bệnh cần chuẩn bị gì trước khi tiến hành?

Người bệnh sẽ được các bác sĩ hoặc y tá giải thích kỹ về thủ thuật của quá trình để có thể hiểu và phối hợp tốt nhất.

Trước khi tiến hành chụp và điều trị lấy huyết khối cấp tính động mạch chi người bệnh cần nhịn ăn trong 6 giờ và chỉ được uống lượng nước dưới 50ml.

Khi được đưa vào phòng can thiệp, người bệnh sẽ được đặt nằm ngửa, lắp máy theo dõi nhịp thở, mạch, huyết áp, điện tâm đồ, SpO2. Y tá sẽ tiến hành sát trùng vùng da làm thủ thuật sau đó phủ khăn phủ vô khuẩn có lỗ.

5. Quy trình tiến hành chụp và điều trị lấy huyết khối cấp tính động mạch chi số hoá xoá nền

Bước 1: Phương pháp vô cảm

Người bệnh được đặt nằm ngửa trên bàn chụp và tiến hành đặt đường truyền tĩnh mạch đầu tiên. Thông thường bác sĩ sẽ sử dụng huyết thương mặn đẳng trương 0,9% để đặt đường truyền. Bệnh nhân sẽ được Gây tê tại chỗ, tuy nhiên một số trường hợp sẽ phải gây mê toàn thân như trẻ nhỏ chưa có ý thức công tác hay bệnh nhân quá kích động hoặc sợ hãi.

Bước 2: Đặt ống vào lòng mạch

Sau khi Gây tê bệnh nhân sẽ được đặt ống vào tĩnh mạch. Việc mở đường vào lòng mạch theo vị trí hay chiều dòng chảy phụ thuộc vào vị trí huyết khối của bệnh nhân và mục đích can thiệp của bác sĩ.

Thường thì bác sĩ sẽ sử dụng bộ kim chọc siêu nhỏ 21G để chọc vào lòng mạch thông qua hướng dẫn của siêu âm, sau đó đặt ống vào lòng mạch.

Bước 3: Chụp mạch đánh giá tổn thương

Bước 3 là bước chụp và đánh giá tổn thương, quá trình chụp hệ thống mạch chi sẽ được thực hiện thông qua ống thông. Bác sĩ sẽ thông qua hình ảnh thu được để đánh giá toàn bộ hệ thống mạch ở phía trên và phía dưới khối huyết.

Bước 4: Can thiệp điều trị

Sau khi đã đánh giá được mức độ tổn thương, bác sĩ bắt đầu can thiệp điều trị bằng cách đưa ông thông chuyên dụng vào trong cục huyết khối và tiến hành hút huyết khối dưới áp lực âm bằng tay hoặc bằng máy. Các thao tác này sẽ được lặp lại cho đến khi cục huyết khối được hút ra toàn bộ.

Bước 5: Theo dõi trong khi hút huyết khối

Người bệnh sẽ được đưa về phòng bệnh để theo dõi sau khi tiến hàng lấy cục huyết khối. Trong thời gian này các nhân viên y tế cần điều chỉnh tốc độ truyền cho bệnh nhân dựa trên kết quả kết quả Xét nghiệm đông máu hoặc theo chỉ định của bác sĩ can thiệp.

Bước 6: Tái thông sau khi hút huyết khối

Nếu vị trí huyết khối đang còn hẹp hoặc còn mảng xơ vữa gây hẹp lòng mạch thì người bệnh sẽ được chỉ định nong tạo hình hoặc đặt giá đỡ lòng mạch. Bác sĩ cũng có thể sử dụng đồng thời cả hai phương pháp trong trường hợp cần thiết.

Bước 7: Đánh giá sau can thiệp

Cuối cùng bệnh nhân sẽ được chụp mạch để đánh giá sự lưu thông sau khi hoàn thành các thao tác. Bác sĩ sẽ đóng đường vào lòng mạch và kết thúc thủ thuật.

Thiếu máu chi cấp tính là một trong những bệnh cảnh lâm sàng nghiêm trọng nhất đối với mạch ngoại biên. Tình trạng này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng bảo tồn chi và tỉ lệ tàn tật, tử vong của người bệnh. Vì vậy người bệnh cần được chụp và điều trị lấy huyết khối cấp tính động mạch chi số hoá xoá nền kịp thời.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Timecity với hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong khám điều trị bệnh, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm thăm khám và điều trị tại Bệnh viện.

Cử nhân Điều dưỡng Lê Thị Thúy
Cử nhân Điều dưỡng Lê Thị Thúy
Đã kiểm duyệt nội dung