Tên gọi khác: Anaemia
Triệu chứng
Mệt mỏi, chóng mặt, thể trạng yếu, khó thở, da tái xanh, ăn kém ngon miệng, đau bụng, móng tay giòn, dễ gãy.
Chẩn đoán
Hỏi bệnh sử và khám thực thể cùng với xét nghiệm máu toàn bộ (CBC). Đôi khi bệnh nhân cần phải làm sinh thiết tủy xương để xác định nguyên nhân.
Điều trị
Xét nghiệm bổ sung: xét nghiệm nồng độ sắt, vitamin B12, axít folic trong máu.
Nguyên nhân
Thiếu máu là tình trạng có ít số lượng hồng cầu hay ít số lượng hemoglobin (Hb) hơn bình thường trong máu.
Phòng ngừa
Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn có thể gây thiếu máu, phổ biến là các nguyên nhân dưới đây:
Thiếu vitamin B12.
Thiếu hụt axít folic (folate).
Thiếu sắt.
Thiếu máu tán huyết: do hiện tượng vỡ hồng cầu như:
Thiếu máu tán huyết do thiếu hụt men G6PD (Gluco 6 Phosphate Dehydrogenase).
Thiếu máu tán huyết tự miễn: Cơ thể tự sản xuất ra kháng thể phá hủy hồng cầu.
Thiếu máu tán huyết do ký sinh trùng sốt rét.
Bệnh lý hồng cầu hình liềm: Đây là bệnh lý di truyền, tạo nên các Hb bất thường và làm biến dạng hồng cầu, làm cho hồng cầu có hình liềm (lưỡi liềm) và dễ vỡ.
Các nguyên nhân tại tủy xương:
Các ung thư nơi khác di căn đến xương hoặc các bệnh lý ung thư tại tủy xương (ung thư máu, u đa tủy) làm cho tủy xương không thể sản xuất đầy đủ số lượng hồng cầu bình thường.
Các trường hợp ung thư được điều trị bằng hóa trị liệu cũng có thể làm suy tủy xương trong việc sản xuất hồng cầu.
Các bệnh nhân suy thận có thể bị thiếu hormone cần thiết để kích thích tủy xương tạo hồng cầu.
Điều trị
Nhiều loại thiếu máu không thể phòng ngừa được. Tuy nhiên, bạn có thể tránh được thiếu máu do thiếu sắt và thiếu máu do thiếu vitamin bằng cách ăn theo chế độ ăn hợp lý và thay đổi, bao gồm:
Sắt: Nguồn cung cấp sắt tốt nhất là thịt bò và những loại thịt khác. Những loại thức ăn khác giàu chất sắt bao gồm đậu, đậu lăng, những rau có lá màu xanh sậm, trái cây khô, bơ đậu phộng.
Folate: Chất dinh dưỡng này và dạng tổng hợp của nó, axít folic, có thể tìm thấy ở nước cam và trái cam, chuối, những rau có lá màu xanh sậm, ngũ cốc và mì ống.
Vitamin B12: Loại vitamin này có nhiều trong thịt và các thực phẩm hằng ngày.
Vitamin C: Những thức ăn có chứa vitamin C như cam, dưa có thể giúp tăng hấp thu sắt.
Ăn nhiều thức ăn có chứa sắt đặc biệt quan trọng ở những người có nhu cầu sắt cao như trẻ em - sắt cần thiết trong quá trình phát triển - và phụ nữ có thai hoặc đang hành kinh. Cung cấp đủ sắt cũng rất quan trọng cho trẻ nhũ nhi, những người ăn chay trường và những người chạy đường dài.
Lưu ý đối với những thuốc sắt:
Các bác sĩ có thể kê toa những loại thuốc sắt hoặc các Multivitamin có chứa sắt cho những người có nhu cầu sắt cao, nhưng thuốc sắt chỉ phù hợp khi bạn cần nhiều sắt hơn mức một bữa ăn cân bằng có thể cung cấp.
Đừng tự cho rằng mỗi khi mệt bạn đơn giản chỉ cần uống một viên thuốc sắt. Dùng thuốc sắt quá liều cũng có thể gây nguy hiểm cho cơ thể.