Tên gọi khác: Aphthous ulcers, Aphtha, Viêm loét đau miệng
Triệu chứng
Vết loét gây đau, ngứa bên trong miệng.
Chẩn đoán
Hỏi bệnh sử và khám thực thể.
Xét nghiệm công thức máu toàn bộ (CBC), bảng chuyển hóa toàn diện (CMP) và sinh thiết mô vết loét làm xét nghiệm tìm vi-rut HSV.
Các xét nghiệm bổ sung có thể được yêu cầu.
Điều trị
Rửa sạch và súc miệng bằng nước mát. Để giảm đau, dùng Acetaminophen (Tylenol) hoặc thuốc kháng viêm không steroid/NSAIDs (ibuprofen/Motrin hoặc Advil, naproxen/Naprosyn hoặc Aleve). Tránh các đồ uống và thức ăn nóng, thức ăn cay và mặn, cam quýt. Thuốc kê toa như Corticosteroid tại chỗ dùng cho các trường hợp nghiêm trọng hơn.
Nguyên nhân
Viêm loét miệng là những tổn thương loét nông nhỏ trên bề mặt niêm mạc trong khoang miệng, lưỡi, lợi. Các vết loét này không nguy hiểm nhưng gây đau, đặc biệt khi ăn uống hoặc khi nói chuyện, nuốt nước bọt…
Viêm loét miệng miệng thì thường xảy ra ở nữ hơn là ở nam giới. Thống kê cũng cho thấy khoảng 30% số bệnh nhân thường bị viêm loét miệng tái diễn nhiều lần và có tính chất gia đình.
Các vết loét cấp ở niêm mạc miệng lưỡi thường tái phát, gây đau đớn và làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Nhìn chung, các vết loét xuất hiện và tự khỏi trong vòng khoảng 1 tuần mà không cần một phương pháp điều trị đặc biệt nào.
Phòng ngừa
Áp lực lớn do công việc và tinh thần căng thẳng khiến cho chức năng miễn dịch bị suy giảm.
Lượng hỏa hư tăng mạnh, biểu hiện là tiêu hóa không tốt, hay bị táo bón...
Cọ xát làm tổn thương niêm mạc (ví dụ như đánh răng), bị cắn, và bị kích thích từ bên ngoài.
Rối loạn bài tiết bên trong, phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt thường bị tái phát.
Dị ứng do thực phẩm và thuốc.
Do vi khuẩn đặc thù gây nên.
Đã có rất nhiều chuyên gia cho rằng bệnh viêm loét miệng có liên quan đến việc suy giảm chức năng miễn dịch. Đông y Trung Quốc cho rằng: Âm hư hỏa dư, hỏa dư tăng mạnh, tỳ vị nóng là nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh viêm họng, đau cổ họng. Âm hư hỏa dư gây ra tình trạng âm dương không cân bằng. Trên thực tế, đây chính là một biểu hiện chức năng miễn dịch bị suy giảm.
Điều trị
Do cơ chế gây tổn thương chưa rõ nên việc dự phòng viêm loét miệng chủ yếu dựa vào việc loại bỏ các yếu tố nguy cơ như không ăn quá nhiều các thức ăn gây kích thích khoang miệng (ớt, hạt tiêu, dấm…).
Việc cung cấp một chế độ ăn đầy đủ các loại vitamin (C, B1, B6, B12, PP…) và các yếu tố vi lượng như kẽm, đồng… Cũng rất quan trọng vì đây là các yếu tố không thể thiếu đảm bảo cho da và niêm mạc khỏe mạnh, không bị tổn thương.
Thay đổi thói quen nói chuyện nhiều trong khi ăn để tránh cắn phải lưỡi hoặc niêm mạc má.
Lựa chọn bàn chải răng thích hợp và làm vệ sinh răng miệng thường xuyên, đúng phương pháp để lợi không bị viêm loét.
Cuối cùng, việc thay đổi các thói quen có hại như hút thuốc lá, nghiện rượu, ăn uống không đủ chất, thức đêm nhiều, làm việc quá sức cũng như tránh các căng thẳng, các stress về mặt tâm lý, tạo một sự hài hòa, thoải mái trong cuộc sống cũng sẽ giúp bạn tránh được những phiền hà do viêm loét miệng gây ra.