Tên gọi khác: Fatty Liver Fatty, Liver Disease (FLD) ,Steatorrhoeic Hepatosis, Steatosis Hepatitis and Hepatosteatosis
Triệu chứng
Phần lớn các trường hợp gan nhiễm mỡ không có triệu chứng, bệnh nhân thường được phát hiện với tình trạng gan to. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng sau đây kéo dài, cần hết sức chú ý vì đó cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh gan nhiễm mỡ: ăn uống kém ngon, buồn nôn, đầy bụng, mệt mỏi, nước tiểu sậm màu, phân xám, vàng hoặc bạc màu, bị giãn tĩnh mạch, nôn mửa, suy nhược, vàng da, đau bụng.
Chẩn đoán
Hỏi bệnh sử và khám thực thể.
Siêu âm gan, chụp cắt lớp điện toán (CT Scan), chụp cộng hưởng từ hạt nhân, xạ hình gan, soi ổ bụng.
Điều trị
Nếu bị dư cân, béo phì: áp dụng chế độ ăn hợp lý và chế độ tập luyện vận động để giảm cân. Đối với các bệnh lý gan có liên quan đến uống rượu: ngưng uống rượu. Ngưng ngay những thuốc có khả năng gây độc cho gan và thay thế bằng những thuốc an toàn theo hướng dẫn của bác sĩ. Các bệnh rối loạn chuyển hóa (như tiểu đường…): khống chế lượng đường trong máu luôn ở mức độ bình thường. Viêm gan siêu vi: kiểm soát tình trạng viêm và những diễn tiến bất lợi dẫn đến xơ gan.
Nguyên nhân
Gan nhiễm mỡ thường kết hợp với các bệnh rối loạn chuyển hóa như tiểu đường, tăng huyết áp, béo phì, rối loạn lipid máu… Gan nhiễm mỡ có thể thấy ở bất kỳ những ai có lối sống thiếu vận động và ăn uống bất hợp lý, quá thừa năng lượng. Qua kết quả sinh thiết gan (lấy một mẫu mô gan nhỏ đem phân tích cấu trúc dưới kính hiển vi), cho thấy có 3 loại gan nhiễm mỡ:
Gan thoái hóa mỡ đơn thuần: gan bị thâm nhiễm bởi chất mỡ, không có kèm theo tình trạng viêm gan.
Viêm gan thoái hóa mỡ do rượu: ngoài tình trạng gan bị thâm nhiễm bởi chất mỡ, kèm theo tình trạng viêm gan, mô gan có thể bị sẹo hoặc bị xơ và tiền sử uống rượu nhiều.
Viêm gan thoái hóa mỡ không do rượu: kết quả sinh thiết giống loại viêm gan thoái hóa mỡ do rượu, nhưng không có tiền sử uống rượu (hoặc uống rượu không đáng kể)
Phòng ngừa
Nguyên nhân
Nhiều năng lượng, béo phì.
Tiểu đường týp 2.
Nghiện rượu.
Suy dinh dưỡng, thiếu protein, giảm cân quá nhanh.
Dùng thuốc gây độc cho gan.
Phân loại nguyên nhân bệnh gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ do dinh dưỡng: bao gồm thành phần thức ăn không hợp lí, có nhiều chất béo, hấp thu quá nhiều đường, thói quen ăn uống không tốt (uống nhiều bia rượu), chế độ sinh hoạt không điều độ (ngồi nhiều, ít vận động, tinh thần suy nhược căng thẳng), di truyền nếu trong gia đình có nhiều người bị béo phì.
Gan nhiễm mỡ do chất hóa học như uống quá nhiều bia rượu, nhiễm độc phospho, Arsenic, chì…
Gan nhiễm mỡ do nội tiết, do bệnh tiểu đường…
Gan nhiễm mỡ do miễn dịch.
Gan nhiễm mỡ do dùng một số loại thuốc có thể dẫn đến bệnh như các loại Corticoid, Tetracyclin, các thuốc kháng ung thư, thuốc hormone sinh dục nữ…
Do vi khuẩn, vi-rút trong quá trình bị viêm gan B, C thường có biến chứng gan nhiễm mỡ, đặc biệt là viêm gan C (còn gọi hậu viêm gan siêu vi là gan nhiễm mỡ), tích lũy mỡ quá nhiều tại gan, 20% gan nhiễm mỡ có thể diễn tiến đến xơ gan.
Điều trị
Có chế độ ăn hợp lý: ăn đa dạng, chừng mực, ăn thực phẩm gần với thiên nhiên.
Vận động thể lực đều đặn, sống năng động nhằm duy trì cân nặng lý tưởng (nên biết chỉ số BMI của bản thân và BMI lý tưởng phù hợp để tự theo dõi tình trạng dư cân của bản thân).
Hạn chế tối đa rượu bia.
Cần tư vấn bác sĩ trước khi dùng thuốc để tránh những thuốc gây độc cho gan.
Kiểm tra đường huyết, Cholesterol và Triglyceride máu định kỳ 06 tháng/lần (hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ tùy theo tình trạng bệnh lý của mỗi cá nhân).