Triệu chứng
Trong một số trường hợp, cánh tay và chân đều bị liệt, ở những người khác chỉ liệt cánh tay hoặc mặt
Chẩn đoán
Hỏi bệnh sử và khám thực thể.
Điều trị
Điều trị nguyên nhân.
Tổng quan
Bệnh Liệt nửa người là giảm hoặc mất vận động hữu ý một tay và một chân cùng bên do tổn thương tháp kèm hay không kèm liệt một hay nhiều dây Thần kinh sọ Não cùng hay khác bên với bên liệt tay chân.
Triệu chứng Liệt nửa người
Trong một số trường hợp, cánh tay và chân đều bị liệt, ở những người khác chỉ liệt cánh tay hoặc mặt. Vụng về, khó đi lại, mệt mỏi, các cơ co cứng (liệt cứng nửa người) hoặc mềm và nhão (liệt nửa người nhão). Mí mắt rũ xuống, miệng méo. Đau do Chấn thương não và đau cục bộ ở các chi bị ảnh hưởng. Nói khó, gặp khó khăn trong việc hiểu ý nghĩa của từ mà họ nghe hoặc đọc chúng. Rối loạn cơ vòng, mất kiểm soát bàng quang gây tiểu không tự chủ hoặc bí tiểu. Rối loạn chức năng tình dục, gặp vấn đề trong cương cứng, xuất tinh. Khó nuốt, nhìn mờ, tê, Ngứa hoặc mất cảm giác trên một nửa của cơ thể. Không thể tự thực hiện các sinh hoạt hàng ngày như buộc dây, mặc quần áo, cài cúc,... Không có khả năng xử lý các tình huống căng thẳng. Trí nhớ suy giảm.
Chẩn đoán Liệt nửa người
Hỏi bệnh sử và khám thực thể.
Xét nghiệm công thức máu toàn bộ (CBC).
Điện não đồ. Xét nghiệm hình ảnh: chụp cắt lớp vi tính (CT Scan), chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp mạch máu não là các xét nghiệm chẩn đoán hữu ích nhất để xác định nguyên nhân của liệt nửa người và diện tích của chấn thương não.
Điều trị Liệt nửa người
Điều trị nguyên nhân.
Chăm sóc phần cơ thể bị liệt.
Luôn đặt chi ở tư thế sinh lý, xoa bóp, tập vận động sớm.
Đề phòng bị loét, mục (decubitus) bằng cách thay đổi liên tục tư thế nằm, nằm đệm nước hoặc đệm không khí có ngăn.
Đề phòng nhiễm khuẩn thứ phát (đường hô hấp, tiết niệu...).
Chế độ dinh dưỡng đầy đủ.
Nguyên nhân
Liệt nửa người là giảm hoặc mất vận động hữu ý một tay và một chân cùng bên do tổn thương tháp kèm hay không kèm liệt một hay nhiều dây thần kinh sọ não cùng hay khác bên với bên liệt tay chân.
Bệnh liệt nửa người có thể sẽ xuất hiện sau khi gặp các chứng bệnh như:
Tai biến mạch máu não
Nhồi máu não.
Xuất huyết trong não.
Khối u não:Bệnh cảnh lâm sàng thường diễn tiến từ từ, kèm theo dấu hiệu liệt nửa người (thường là liệt cứng), tăng áp lực nội sọ, động kinh.
Nhiễm trùng thần kinh trung ương
Áp-xe.
Viêm não.
Chấn thương sọ não
Máu tụ ngoài màng cứng.
Máu tụ dưới màng cứng.
Về điều trị bệnh liệt nửa người, chỉ có các cơ sở chuyên khoa (kể cả Đông Tây y) mới có thể giúp bệnh nhân sớm hồi phục. Vì vậy, bệnh nhân nên đến khám và điều trị tại cơ sở chuyên khoa càng sớm càng tốt.
Phòng ngừa
Những nguyên nhân gây liệt nửa người có thể phục hồi hoàn toàn:
Hạ đường huyết.
Migraine.
Máu tụ dưới màng cứng.
Huyết khối đang hình thành.
Dị dạng mạch máu não.
Chấn động não.
Viêm động mạch.
Liệt sau cơn động kinh.
Xơ não tủy rải rác.
Rối loạn phân ly...
Những nguyên nhân gây liệt nửa người có thể phục hồi nhưng để lại di chứng:
Ổ máu tụ nội sọ.
Lymphom não.
Bệnh Moyamoya.
Các dị dạng đặc biệt của vỏ não.
U thần kinh.
Bệnh hồng cầu lưỡi liềm.
Điều trị
Hội chứng liệt nửa người được gây nên bởi những tổn thương với bản chất khác nhau của não và tủy sống cổ. Bên cạnh liệt những tổn thương này còn gây nhiều triệu chứng lâm sàng nặng nề khác kèm theo. Việc điều trị hội chứng liệt nửa người bao gồm:
Điều trị nguyên nhân
Chăm sóc phần cơ thể bị liệt:
Luôn đặt chi ở tư thế sịnh lý.
Xoa bóp, tập vận động sớm.
Đề phòng bị loét, mục (decubitus) bằng cách thay đổi liên tục tư thế nằm, nằm đệm nước hoặc đệm không khí có ngăn.
Đề phòng nhiễm khuẩn thứ phát (đường hô hấp, tiết niệu...).
Chế độ dinh dưỡng đầy đủ.