Migraine

Tên gọi khác: Đau nửa đầu

Triệu chứng

Triệu chứng Bệnh Đau nửa đầu hay Migraine là Nhức đầu nặng (cảm giác đau nhói), buồn nôn, nôn, nhạy cảm với ánh sáng hoặc âm thanh, chán ăn, mệt mỏi, tê, ngứa ran.

Chẩn đoán

• Hỏi bệnh sử và khám thực thể.

• Thử nghiệm bổ sung sẽ được thực hiện để thiết lập chẩn đoán và loại trừ các nguyên nhân khác của chứng đau đầu.

Điều trị

Điều trị Bệnh Đau nửa đầu hay Migraine là Các chứng đau đầu thường được điều trị tương tự như chứng đau nửa đầu Migraine. Một số loại thuốc khác nhau có thể được sử dụng bao gồm: Ergots như Dihydroergotamine, Ergots với Caffeine (Cafergot); và/hoặc Triptans như Sumatriptan (Imitrex), Rizatriptan (Maxalt), Almotriptan (Axert), Frovatriptan (Frova), và Zolmitriptan (Zomig). Chúng có thể được dùng bằng đường uống, đường mũi hoặc tiêm.

Tổng quan

Bệnh đau nửa đầu là gì?
Đau nửa đầu có tên gọi khoa học là Migranine. Trước đây Y học nghiên cứu cho rằng nguyên nhân đau nửa đầu được hình thành do sự giãn nở và co thắt của các mạch máu quanh não bộ, vậy nên các thuốc chữa chủ yếu tập trung tác động vào mục tiêu này. Tuy nhiên càng về sau người ta phát hiện thêm một phần căn nguyên khác liên quan thẳng đến hệ thống đường dẫn truyền thành kinh và các hoạt chất Não bộ. Đau nửa đầu hiện nay được phân biệt khá rõ ràng so với các dạng đau đầu còn lại, được phân tách ra thành một bệnh lý riêng.

Tóm lại, bệnh đau nửa đầu có thể hiểu là những cơn đau hình thành và tập trung ở một bên đầu kèm theo khá nhiều triệu chứng khác, diễn biến theo chu kỳ lặp lại, kéo dài từ 3-72 tiếng, chia thành các đợt (15 – 60 phút/đợt), xu hướng phát triển thành bệnh mạn tinhs và có tính chất gia đình chứ không hẳn là mang yếu tố di truyền (di truyền chỉ chiếm khoảng 60 – 65% nguyên nhân); nữ giới có tỷ lệ mắc bệnh đau nửa đầu cao hơn nam giới gấp 3 lần.

Nguyên nhân

Tuỳ vào từng trường hợp mà người ta có thể hoặc không thể xác định rõ nguyên nhân dẫn đến chứng đau nửa đầu. Tuy nhiên, một số nguyên nhân gây đau nửa đầu có thể bao gồm:

Các dị ứng và phản ứng dị ứng;
Đèn sáng, tiếng ồn lớn, mùi nước hoa dễ gây dị ứng;
Căng thẳng về thể chất hoặc tinh thần;
Thay đổi tư thế ,thời gian ngủ bất thường;
Hút thuốc hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá quá nhiều;
Bỏ bữa;
Uống rượu bia;
Rối loạn kinh nguyệt, tác động của thuốc tránh thai, sự thay đổi các hormone trong thời kỳ mãn kinh;...
Nhức đầu căng thẳng;
Sử dụng nhiều thực phẩm có chứa tyramine (rượu vang đỏ, phô mai tuổi, cá hun khói, gan gà, sung và một số loại đậu), bột ngọt (MSG) hoặc nitrat (như thịt xông khói, xúc xích, salami);
Các loại thực phẩm khác chẳng hạn sô-cô-la, hạt, bơ đậu phộng, bơ, chuối, cam, quýt, hành, các sản phẩm từ sữa và thực phẩm lên men hay trộn dầu giấm.
Tuy nhiên các tác nhân trên không phải lúc nào cũng là nguyên nhân gây ra chứng đau nửa đầu tuy nhiên việc hạn chế tiếp xúc với các tác nhân trên cũng không có nghĩa là bạn sẽ không bao giờ mắc chứng đau nửa đầu.

Phòng ngừa

1. Tránh tiếng ồn và ánh sáng chói
Tiếng ồn to, ánh sáng chói (như đèn nháy) và các yếu tố kích thích giác quan thường là tác nhân gây đau nửa đầu. Những tác nhân này khó ngăn ngừa, tuy nhiên biết về chúng sẽ giúp ích trong những trường hợp nhất định. Chúng bao gồm:

Lái xe buổi tối
Xem phim ở rạp
Tham gia câu lạc bộ hay chỗ đông người
Nhìn ánh sáng chói lọi từ mặt trời.
2. Chú ý đến thực phẩm
Một số thực phẩm và nước gây đau đầu như:

Sô cô la
Rượu vang
Thịt chế biến sẵn
Chất tạo ngọt
Phô mai.
Hãy tìm hiểu về các loại thực phẩm và chất phụ gia gây đau đầu và tránh chúng. Thực phẩm chứa caffeine và cồn, đặc biệt là rượu vang đỏ và champagne, là nguyên nhân phổ biến. Hãy hạn chế dùng chúng và tránh xa chúng.

3. Ghi nhật ký đau đầu

Ghi nhật ký giúp bạn nhận ra các nguyên nhân gây đau nửa đầu. Sau đây là một vài thứ mà bạn nên ghi chú lại:

Thực phẩm đã ăn
Thói quen luyện tập
Thời tiết
Xuất hiện cảm xúc mạnh
Dược phẩm và tác dụng phụ của chúng
Thời gian và mức độ đau đầu.
4. Nhận thức sự thay đổi hormone
Hormone đóng vai trò quan trọng liên quan đến cơn đau đầu của bạn. Nhiều phụ nữ thường đau nửa đầu trong hoặc trước kỳ kinh nguyệt. Các bạn nữ nên chú ý tới chế độ ăn và thói quen tập luyện trong thời gian này. Chúng giúp giảm các triệu chứng trước khi xuất hiện. Theo Mayo Clinic, thuốc ngừa thai và liệu pháp thay thế hormone (HRT) làm gia tăng và nghiêm trọng hơn cơn đau nửa đầu. Một vài phụ nữ cảm thấy dịu đi sau khi chuyển loại thuốc tránh thai, trong khi số khác lại thấy đau đầu khi dùng thuốc.

5. Thực phẩm bổ sung
Mặc dù đau nửa đầu có thể chữa trị mà không cần thuốc, tuy nhiên bạn vẫn nên cung cấp đủ dinh dưỡng. Dùng thảo dược và chất khoáng giúp ngăn ngừa đau nửa đầu. Thiếu magiê có thể gây đau nửa đầu, vì vậy hãy dùng thực phẩm bổ sung để tránh bệnh bùng phát. Hãy nói với bác sĩ về các phương pháp thảo dược và các loại thực phẩm bổ sung khác làm dịu các triệu chứng đau đầu.

6. Chú ý đến thời tiết
Thay đổi thời tiết có thể ảnh hưởng đến cơn đau nửa đầu. Độ ẩm cao và trời nóng sẽ kích thích cơn đau đầu, ngay cả trong trời mưa. Nếu thời tiết trở nên khó chịu, bạn nên tránh ra ngoài. Mặc dù bạn không thể ở mãi trong nhà được nhưng hãy cố hạn chế thời gian tiếp xúc với thời tiết gây đau đầu nhé.

7. Ăn và ngủ theo kế hoạch
Ăn nhanh hay bỏ bữa có thể gây đau nửa đầu. Hãy ăn trong vòng 1 tiếng từ khi thức giấc và bữa tiếp theo cách từ 3 đến 4 giờ. Đói và mất nước đều gây đau đầu. Vì vậy, hãy nhớ bổ sung đủ nước và tránh bỏ bữa bạn nhé.

Thiếu ngủ cũng gây đau đầu, vì vậy bạn hãy ngủ đủ 7 đến 8 tiếng, mặc dù vậy, ngủ quá nhiều cũng gây đau đầu nữa bạn nhé, tốt nhất là hãy ngủ đủ giấc thôi.

8. Tránh căng thẳng
Mặc dù chúng ta không thể tránh các trường hợp căng thẳng, tuy nhiên bạn nên kiểm soát cảm xúc của mình. Đau nửa đầu là kết quả phổ biến do căng thẳng gây ra. Các kỹ thuật thư giãn như thiền, yoga, phản hồi sinh học có thể giúp giảm căng thẳng.

9. Chọn bài tập thư giãn
Tập luyện thông thường là một phần quan trọng của lối sống lành mạnh. Tuy nhiên, các bài tập khó như nâng tạ có thể gây đau đầu.

Hãy chú ý đến phản ứng của cơ thể với các hoạt động cụ thể. Lựa chọn các hoạt động giúp giảm căng thẳng mà không cần kéo căng cơ thể quá nhiều như yoga, aerobic hay Thái Cực quyền. Dùng thuốc chống viêm cũng giúp giảm các triệu chứng.

10. Lên kế hoạch
Lên kế hoạch tránh xa các tác nhân gây đau đầu giúp bạn ngăn ngừa chúng hiệu quả. Bằng cách nhận biết chúng, bạn có thể tránh các triệu chứng đau nghiêm trọng dễ dàng.

Điều trị

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những phương pháp nào dùng để điều trị đau nửa đầu Migraine?
Việc điều trị sớm là tối ưu nhất để làm giảm tình trạng đau nửa đầu. Các loại thuốc chống viêm không chứa steroid (NSAIDs) như ibuprofen, naproxen, ergotamine, sumatriptan và các loại triptan khác, có thể được chỉ định để ngăn các cơn đau tái phát.

Để ngăn ngừa các cơn đau nửa đầu Migraine thường xuyên, bạn có thể sử dụng thuốc ức chế beta, thuốc ức chế canxi, thuốc chống trầm cảm (amitriptyline, venlafaxine) và thuốc chống động kinh (topiramate, divalproex). Các loại thuốc đặc trị khác có thể được chỉ định để điều trị các cơn đau đầu nghiêm trọng và kéo dài.

Các loại thực phẩm có khả năng thúc đẩy tình trạng thiên đầu thống bao gồm socola, rượu và các chất có cồn, phô mai, hành tây, thức ăn béo và thực phẩm có tính axit nên được tránh trong quá trình điều trị bệnh đau nửa đầu.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán đau nửa đầu Migraine?
Bác sĩ chẩn đoán dựa trên tiền sử bệnh và khám thực thể. Ngoài ra các bác sĩ cũng sẽ dùng những phương pháp như chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc cộng hưởng từ (MRI), chọc dò tủy sống, xét nghiệm máu: nhằm xem xét tủy hoặc não có các khối u, bị xuất huyết, bị nhiễm trùng… hay không.

Phong cách sống và thói quen sinh hoạt
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của đau nửa đầu Migraine?
Những thói quen sinh hoạt và phong cách sống dưới đây sẽ giúp bạn hạn chế diễn tiến bệnh đau nửa đầu Migraine:

Đặt miếng vải lạnh hoặc túi đá lên đầu hay lên mặt khi cơn đau đầu xảy ra
Nằm trong phòng tối, yên tĩnh, nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc
Giảm thiểu tiếng ồn, ánh sáng và các mùi hương (đặc biệt các mùi khi nấu ăn và khói thuốc lá)
Tránh các yếu tố thúc đẩy cơn đau nửa đầu như sử dụng các thực phẩm có chất kích thích
Tập thể dục thường xuyên.
Bệnh đau nửa đầu thường gặp ở nữ giới. Trước khi cơn đau xảy ra thường có những triệu chứng báo trước như chóng mặt, nhạy cảm với ánh sáng và tiếng ồn, thay đổi khứu giác, vị giác… Bệnh tuy lành tính nhưng gây cho bạn cảm giác khó chịu và làm gián đoạn công việc. Thuốc điều trị bệnh khá đa dạng và cần có sự theo dõi, kê đơn của bác sĩ chuyên khoa. Bạn có thể hạn chế tái phát bệnh bằng cách sống lành mạnh, không uống bia rượu, thuốc lá, tránh lo âu, căng thẳng và stress. Hy vọng những kiến thức chúng tôi cung cấp trên đây có thể giúp bạn và người thân hiểu thêm và giảm lo lắng về bệnh.