Tên gọi khác: Sleepwalking, Miên hành
Triệu chứng
điều trị Mộng du, Sleepwalking hay Miên hành là Đang ngủ bỗng nhiên bật dậy, nói, đi lại, thực hiện một số hành động trong vô thức
Chẩn đoán
Chẩn đoán Mộng du, Sleepwalking hay Miên hành là Hỏi bệnh sử và khám thực thể, theo dõi giấc ngủ của bệnh nhân.
Tổng quan
Mộng du, Miên hành hay Sleepwalking là bệnh gì?
Mộng du, Sleepwalking hay Miên hành là tình trạng đi lại hoặc tiến hành một số hoạt động trong khi vẫn đang ngủ. Mộng du có thể gặp ở bất cứ tuổi nào, thường gặp ở trẻ em, ngay cả trẻ mới biết đi. Tuổi hay gặp nhất là từ 3 đến 7 tuổi.
Triệu chứng
điều trị Mộng du, Sleepwalking hay Miên hành là Đang ngủ bỗng nhiên bật dậy, nói, đi lại, thực hiện một số hành động trong vô thức.
Chẩn đoán
Chẩn đoán Mộng du, Sleepwalking hay Miên hành là Hỏi bệnh sử và khám thực thể, theo dõi giấc ngủ của bệnh nhân.
Nguyên nhân
Mộng du là tình trạng đi lại trong giấc ngủ hoặc tiến hành một số hoạt động trong khi vẫn đang ngủ.
Mộng du có thể gặp ở bất cứ tuổi nào, thường gặp ở trẻ em, ngay cả trẻ mới biết đi. Tuổi hay gặp nhất là từ 3 đến 7 tuổi.
Người mộng du đang ngủ có thể tự nhiên ngồi dậy, mở mắt, đi vòng quanh phòng hoặc đi về phía có ánh sáng, trẻ đi về phòng ngủ của bố mẹ hoặc đi đến cửa sổ, trèo lên cửa sổ, mở cửa phòng đi ra ngoài...
Thậm chí người mộng du có thể thực hiện một số hoạt động phức tạp như di chuyển đồ đạc, đi vào nhà tắm, cởi hoặc mặc quần áo và nhiều hoạt động tương tự khác. Một số người còn vào ô tô, lái ô tô đi một quãng đường dài trong lúc đang ngủ. Một số hành vi tình dục có thể xuất hiện.
Người lớn có thể có ảo giác hoặc ăn trong lúc đang đi. Rất khó đánh thức người đang mộng du, họ có thể tấn công người đánh thức mình. Thường người bệnh trông vụng về, lóng ngóng, có hành vi kỳ lạ như đi tiểu vào thùng rác. Đôi khi xuất hiện sự kích động, đàn ông hay có hành vi bạo lực hơn.
Mộng du có thể đột ngột kết thúc, người bệnh có thể trở lại giường và tiếp tục ngủ. Mộng du thường xuất hiện 1-2 giờ sau khi ngủ vào giai đoạn 3 và 4 của giấc ngủ NREM (giấc ngủ sâu) và kéo dài từ vài giây đến 30 phút. Khi ngủ dậy, người bệnh không nhớ gì về sự việc đã xảy ra. Mộng du có thể xảy ra hằng đêm, cũng có thể không thường xuyên.
Mộng du là bệnh rất hay gặp, đặc biệt là ở trẻ em. Khi trong gia đình có người bị bệnh này cần kiên trì thực hiện theo chỉ dẫn điều trị của bác sĩ, nếu thấy hiện tượng lần đầu tiên không nên hốt hoảng sẽ gây nguy hiểm cho người bệnh khi họ bị đánh thức đột ngột trong khi thực hiện những hoạt động trong giấc ngủ.
Cần xem xét các yếu tố tinh thần một cách nghiêm túc và kỹ lưỡng ở những người mắc phải chứng bệnh này, nhất là người lặp lại nhiều lần.
Phòng ngừa
Ngủ không có giờ giấc, sốt, ốm đau triền miên, thiếu magie, trào ngược thực quản, sử dụng một số thuốc điều trị bệnh tâm thần, thuốc an thần, thuốc kháng histamin là những nguyên nhân có thể gây ra tình trạng mộng du.
Tuy nhiên, các yếu tố khác cũng được nhiều chuyên gia tâm thần kinh đề cập đến là lúc đi ngủ bàng quang đầy nước tiểu, ngủ ở môi trường lạ, nơi ngủ ồn ào, có quá nhiều ánh sáng, người ngủ bị stress... cũng có thể dẫn đến tình trạng mộng du.
Ở người lớn, tình trạng này có thể liên quan tới rối loạn tâm thần, phản ứng với thuốc, người uống nhiều rượu có xảy ra những cơn động kinh cục bộ. Ở người già có thể là biểu hiện của bệnh não như thiếu máu não thoáng qua, các bệnh mạch máu não...
Điều trị
Bệnh nhân thường gây hại cho bản thân hoặc tấn công người khác... Để giữ an toàn cho người bệnh, nên để họ ngủ ở phòng tầng trệt, trong phòng không có đồ đạc có thể gây hại, cửa được đóng cẩn thận.
Nên để chuông ở cửa ra vào để báo thức cho người khác khi bệnh nhân mở cửa. Khi đó cần đưa người bệnh trở lại giường và không nên cố gắng đánh thức vì có thể làm họ bị kích động. Để người bệnh ngủ đủ thời gian và có giờ giấc.
Với trẻ em, nên nhẹ nhàng đưa trở lại giường, trước đó nên đưa vào nhà vệ sinh vì có thể trẻ đi tìm chỗ này. Mộng du có thể kết thúc ngay khi trẻ nằm lên giường, đừng trông đợi trẻ thức tỉnh trước khi trở lại giấc ngủ bình thường.
Cần giúp trẻ tránh mệt mỏi, kiệt sức vì mệt mỏi, thiếu ngủ có thể làm tăng mộng du. Nếu trẻ được đánh thức sớm vào buổi sáng thì cần đi ngủ sớm hơn vào tối hôm trước.
Nếu con bạn thường bị mộng du, cần ghi chép thời gian từ lúc trẻ ngủ đến lúc bắt đầu mộng du, sau đó đánh thức trẻ 15 phút trước khi trẻ bắt đầu mộng du, giữ cho trẻ thức 5 phút. Làm như vậy 7 đêm liền. Nếu trẻ bị mộng du lại thì luyện tập tiếp 7 đêm nữa.