Ung thư da

Ung thư da là một bệnh ác tính, có thể khởi phát từ lớp ngoài cùng bao gồm các tế bào sừng, hoặc từ lớp bên trong có các tế bào đáy và tế bào hắc tố (Melanocyte)

Triệu chứng

Các nốt ruồi có màu sắc hỗn hợp nâu, đen, đỏ, trắng, xanh không đều nhau.

Chẩn đoán

  • Hỏi bệnh sử và khám thực thể.

  • Nếu phát hiện có bất kỳ bất thường nào về da sẽ thực hiện sinh thiết da.

Điều trị

Có nhiều biện pháp điều trị Ung thư da được áp dụng như phẫu thuật cắt bỏ rộng thương tổn, phẫu thuật cắt bỏ thương tổn có kiểm soát bằng giải phẫu bệnh (phẫu thuật Mohs), phẫu thuật lạnh, đốt bỏ thương tổn

Tổng quan


Ung thư da là một bệnh ác tính, có thể khởi phát từ lớp ngoài cùng bao gồm các tế bào sừng, hoặc từ lớp bên trong có các tế bào đáy và tế bào hắc tố (Melanocyte). Căn bệnh này là kết quả của sự phát triển bất thường của các tế bào da. Nguyên nhân chính là do da bị tổn thương bởi tia cực tím. Tia cực tím có thể xuyên qua da và làm tổn thương các tế bào, chịu trách nhiệm cho phần lớn các trường hợp Ung thư da cũng như các vết nhăn và nốt Tàn nhang do tuổi.

Ung thư da gồm 3 loại thường gặp là ung thư tế bào đáy, tế bào sừng và tế bào hắc tố, trong đó phổ biến nhất là ung thư tế bào đáy và tế bào sừng.

Triệu chứng

  • Các Nốt ruồi có màu sắc hỗn hợp nâu, đen, đỏ, trắng, xanh không đều nhau.

  • Bề mặt nốt ruồi thô nhám, có dạng vảy, đôi khi có hiện tượng chảy máu hoặc mủ.

  • Vùng da xung quanh nốt ruồi có thể bị phù nề, hoặc mất độ sáng da ban đầu, hoặc chuyển sang màu trắng, màu xám.

  •  Có cảm giác ngứa, rát hoặc đau cục bộ.

Chẩn đoán

  • Hỏi bệnh sử và khám thực thể.

  • Nếu phát hiện có bất kỳ bất thường nào về da sẽ thực hiện sinh thiết da.

  • Các xét nghiệm khác bao gồm Xét nghiệm máu, chụp cắt lớp phát xạ (PET Scan).

Điều trị

​Có nhiều biện pháp điều trị Ung thư da được áp dụng như phẫu thuật cắt bỏ rộng thương tổn, phẫu thuật cắt bỏ thương tổn có kiểm soát bằng Giải phẫu bệnh (phẫu thuật Mohs), phẫu thuật lạnh, đốt bỏ thương tổn, xạ trị, hóa chất, liệu pháp sinh học hay miễn dịch liệu pháp, quang động học liệu pháp…

Ung thư da - Ảnh minh họa 1
Ung thư da - Ảnh minh họa 2
Ung thư da - Ảnh minh họa 3
Ung thư da - Ảnh minh họa 4
Ung thư da - Ảnh minh họa 5

Nguyên nhân

Ung thư da là một bệnh ác tính, có thể khởi phát từ lớp ngoài cùng bao gồm các tế bào sừng, hoặc từ lớp bên trong có các tế bào đáy và tế bào hắc tố (Melanocyte).

Bình thường các tế bào da phát triển theo một trình tự tổ chức rất chặt chẽ. Những tế bào mới còn non đẩy những tế bào trưởng thành lên bề mặt da. Khi các tế bào lên đến lớp trên cùng, chúng chết đi và bị tróc ra.

Ung thư da là kết quả của sự phát triển bất thường của các tế bào da. Nguyên nhân chính là do da bị tổn thương bởi tia cực tím. Tia cực tím có thể xuyên qua da và làm tổn thương các tế bào, chịu trách nhiệm cho phần lớn các trường hợp ung thư da cũng như các vết nhăn và nốt tàn nhang do tuổi.

Ung thư da gồm 3 loại thường gặp là ung thư tế bào đáy, tế bào sừng và tế bào hắc tố, trong đó phổ biến nhất là ung thư tế bào đáy và tế bào sừng. Cả hai loại này đều ở bề mặt, tốc độ phát triển chậm và khả năng chữa lành cao, nhất là khi được phát hiện sớm. Loại ung thư tế bào hắc tố nặng hơn, ảnh hưởng đến các lớp sâu hơn của da và có nguy cơ di căn đến các mô khác cao nhất trong 3 loại.

Ung thư da có nguy hiểm?

Ung thư da là một trong những dạng ung thư hay gặp, song nếu phát hiện sớm có thể điều trị được. Ung thư da không nguy hiểm như các loại ung thư khác, do vậy tỷ lệ tử vong ung da thấp. Tuy nhiên, nếu bạn xem nhẹ bệnh này và không chữa trị sớm, kịp thời thì nguy cơ tử vong sẽ xảy ra.

Ung thư da giai đoạn đầu thường xuất hiện những ban đỏ hoặc nốt sần lên trên bề mặt da giống như bị tổn thương da, bề mặt thường kèm theo bong vẩy hoặc hình thành sự đóng vảy, triệu chứng cũng giống với các bệnh lành tính như vẩy nến, viêm da, eczema… Khi bệnh phát triển hơn nữa sẽ có những triệu chứng đặc trưng hơn như nốt sần sáng, hơi trong suốt có kèm các nốt nhỏ, bề mặt rỉ máu và mao mạch chân lông giãn nở. Hoặc bề mặt nhẵn bóng, kết thành mảng giống như sẹo, không nhìn rõ mao mạch chân lông giãn nở, vết loét và sưng. Ngoài ra, có bệnh nhân còn xuất hiện vết sần cứng hoặc hiện tượng xơ hóa trên da, thường thấy nhiều ở vùng cổ, chủ yếu mảng bám cứng màu vàng nhạt hoặc màu trắng - vàng, hơi sưng, ranh giới xung quanh vết sần không rõ ràng, có thể nguyên vẹn trong thời gian khá lâu, nhưng đến giai đoạn cuối sẽ loét ra.

Phòng ngừa

1. Ung thư da là kết quả của sự phát triển bất thường của các tế bào da.

Nguyên nhân chính là do da bị tổn thương bởi tia cực tím. Tia cực tím gây tổn thương da có thể xuất phát từ ánh sáng mặt trời và hoặc từ nguồn nhân tạo thường được sử dụng trong các kỹ thuật nhuộm màu da (giường tắm nắng nhân tạo,…). Tia cực tím có thể xuyên qua da và làm tổn thương các tế bào, chịu trách nhiệm cho phần lớn các trường hợp ung thư da cũng như các vết nhăn và nốt tàn nhang do tuổi tác.

Có 2 loại tia cực tím là tia cực tím A (UVA) và tia cực tím B (UVB). Tia UVA xuyên qua da sâu hơn tia UVB, do vậy sau một thời gian phơi nhiễm tia này, khả năng chống ung thư của da sẽ bị suy yếu. Tia UVB, do xuyên qua da kém hơn, nên thường gây bỏng nắng và chịu trách nhiệm cho các ung thư lớp nông - ung thư tế bào sừng hoặc tế bào đáy.

Ung thư tế bào hắc tố cũng có liên quan với tia cực tím. Các chuyên gia nhận thấy rằng, những người thỉnh thoảng tiếp xúc với ánh nắng gắt trong một khoảng thời gian ngắn (như những người làm việc trong văn phòng thỉnh thoảng đi tắm nắng trên bãi biển vào những ngày nghỉ) có nguy cơ bị ung thư tế bào hắc tố rất cao so với các nông dân, công nhân làm đường hoặc những người thường xuyên làm việc dưới ánh nắng mặt trời nhiều giờ mỗi ngày. Tuy nhiên, sự phơi nhiễm với ánh sáng mặt trời thường xuyên không giải thích được một số trường hợp ung thư các vùng da ít tiếp xúc với ánh sáng, như lòng bàn chân chẳng hạn.

2. Di truyền và gia đình cũng đóng một vai trò không nhỏ.

Ngoài ra, đôi khi ung thư da còn do tiếp xúc quá thường xuyên với độc chất hoặc tia xạ. Hiện nay các trường hợp này cơ chế còn chưa được hiểu rõ.

Điều trị

Một số biện pháp phòng ngừa ung thư da:

  • Tránh làm việc và tiếp xúc ánh nắng mặt trời quá lâu. Tránh khoảng thời gian tia cực tím thường phát mạnh nhất là từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều mỗi ngày.

  • Nên dùng kem chống nắng trước khi tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Các loại kem chống nắng hiện nay chứa các chất ngăn chặn tác hại của tia UVA và UVB. Dùng kem chống nắng cho tất cả những vùng phơi sáng, kể cả môi, 30 phút trước khi ra nắng, rồi thoa lại sau vài giờ. Bạn cần dùng kem chống nắng cho các em nhỏ cũng như hướng dẫn các bé lớn cách sử dụng.

  • Không nên tắm nắng.

  • Kiểm tra sức khỏe da thường xuyên, ít nhất 3 tháng/lần, phát hiện sớm những vùng da phát triển bất thường, các nốt ruồi thay đổi kích thước, tính chất...