Zona thần kinh

Giời leo Nhiễm Herpes zoster có tên thường gọi là Zona thần kinh, giời leo. Zona là do virus Varicella - Zoster - cùng một loại virus gây bệnh thủy đậu

Tên gọi khác: Giời leo

Triệu chứng

2 - 3 ngày trước khi bị tổn thương, người bệnh thường có cảm giác báo hiệu như: rát dấm dứt, đau vùng sắp mọc. Tổn thương kèm theo triệu chứng toàn thân ít hoặc nhiều như mệt mỏi, đau đầu...v.v. Hạch ngoại vi lân cận có thể sưng và đau.

Chẩn đoán

  • Hỏi bệnh sử và khám thực thể.

  • Nếu cần thiết, mẫu phẩm của mụn nước có thể được xét nghiệm để xác định virus.

Điều trị

Thuốc kháng virus (Acyclovir / Zovirax, Famciclovir / Famvir, Valacyclovir / Valtrex).

Tổng quan

Các tên gọi khác của bệnh này:

  • Zona thần kinh
  • Giời leo

Nhiễm Herpes zoster có tên thường gọi là Zona thần kinh, giời leo. Zona là do virus Varicella - Zoster - cùng một loại virus gây bệnh thủy đậu. Sau khi đã bị bệnh thủy đậu, virus này nằm không hoạt động trong mô Thần kinh gần tủy sống và não, nhiều năm sau, virus có thể kích hoạt lại gây bệnh zona.

Triệu chứng

2 - 3 ngày trước khi bị tổn thương, người bệnh thường có cảm giác báo hiệu như: rát dấm dứt, đau vùng sắp mọc. Tổn thương kèm theo triệu chứng toàn thân ít hoặc nhiều như mệt mỏi, đau đầu...v.v. Hạch ngoại vi lân cận có thể sưng và đau.

Tổn thương cơ bản thường bắt đầu là các mảng đỏ, nề nhẹ, gờ cao hơn mặt da, hình tròn, bầu dục, lần lượt nổi dọc dây thần kinh, rải rác hoặc cụm lại thành dải, thành vệt, sau 1-2 giờ trên mảng đỏ xuất hiện những mụn nước chứa dịch trong, căng khó vỡ, các Mụn nước tập trung thành cụm (như chùm nho), về sau đục, vỡ, xẹp để lại Sẹo (nếu nhiễm khuẩn).

Chẩn đoán

  • Hỏi bệnh sử và khám thực thể.

  • Nếu cần thiết, mẫu phẩm của mụn nước có thể được xét nghiệm để xác định virus.

Điều trị

Điều trị bao gồm các thuốc sau:

  • Thuốc kháng virus (Acyclovir / Zovirax, Famciclovir / Famvir, Valacyclovir / Valtrex).

  • Thuốc giảm đau.

  • Đôi khi cả Steroid.

Nên điều trị sớm.

Zona thần kinh - Ảnh minh họa 1
Zona thần kinh - Ảnh minh họa 2
Zona thần kinh - Ảnh minh họa 3
Zona thần kinh - Ảnh minh họa 4

Nguyên nhân

  • Nhiễm Herpes zoster có tên thường gọi là Zona thần kinh, giời leo.

  • Bệnh thường gặp vào mùa xuân - thu ở mọi lứa tuổi (trừ trẻ sơ sinh), nhưng xảy ra ở người lớn nhiều hơn (3/4 số bệnh nhân Zona trên 45 tuổi), đặc biệt ở người suy giảm miễn dịch (có 8 - 11% bệnh nhân nhiễm HIV bị Zona).

Phòng ngừa

  • Bệnh Zona gây nên bởi virus thuỷ đậu VZV (Varicellac zoster virus), loại virus hướng da thần kinh.

  • Bệnh thuỷ đậu xuất hiện ở người bị nhiễm VZV lần đầu. Bệnh Zona xuất hiện ở người từng bị nhiễm VZV (VZV tồn tại trong rễ hạch thần kinh), tái hoạt khi có điều kiện thuận lợi như chấn thương tinh thần hoặc thể chất, có thai, điều trị phóng xạ, suy giảm miễn dịch...v.v.

  • Nhiều tác giả cho rằng Zona là hiện tượng tái hoạt của VZV tiềm ẩn.

Điều trị

Có hai loại vắc-xin có thể giúp ngăn ngừa bệnh Zona:

  • Vắc-xin bệnh thủy đậu.

  • Thuốc chủng bệnh Zona (Varicella - zoster).