1. Quá trình hình thành Sẹo sau liền vết thương
Quá trình hồi phục vết thương da được diễn ra qua ba giai đoạn: giai đoạn phản ứng viêm, giai đoạn tăng sinh và giai đoạn tái tạo (sửa chữa) tổ chức. Cả ba giai đoạn này thường diễn ra trong khoảng thời gian từ 3-6 tháng (bất kỳ rối loạn nào xảy ra trong bất kỳ giai đoạn nào của quá trình liền Sẹo đều ảnh hưởng đến diễn biến bình thường cũng như chất lượng của sẹo)
1.1 Giai đoạn phản ứng viêm
Đây là giai đoạn đầu tiên của quá trình vết thương liền da, thường diễn ra trong những ngày đầu tiên da bị tổn thương, các tế bào mới và mô chữa lành vết thương được sản xuất ra trong quá trình này.
Tại vị trí vết thương sẽ có hiện tượng đỏ tấy, tuy máu đã ngừng chảy nhưng các chất kháng thể sẽ tiết ra xung quanh vết thương để bảo vệ vết thương và chống nhiễm trùng, lớp vảy thường thấy trên vết thương cũng là một phần bảo vệ vết thương trong quá trình vết thương liền da.
1.2 Giai đoạn tăng sinh
Giai đoạn này thường diễn ra trong khoảng thời gian từ 3-4 tuần. Tại thời điểm này các mô hạt, collagen, mạch máu được hình thành để thay thế các cấu trúc bị tổn thương và làm lành vết thương. Ở giai đoạn này, bạn cần chăm sóc vết thương cẩn thận, tăng cường hệ thống tuần hoàn phần nào giúp vết thương ít viêm nhiễm, thu gọn lại hơn, hạn chế tối đa xuất hiện sẹo và sẹo nhỏ nhất sau liền vết thương.
1.3 Giai đoạn tái tạo (sửa chữa)
Ở giai đoạn này, gần như bề mặt vết thương đã lành hẳn tuy nhiên việc tích tụ mô cơ gây sẹo sau liền vết thương diễn ra đến 2 năm, đặc biệt trong khoảng thời gian từ 1-2 tháng đầu quá trình tạo sẹo diễn ra nhanh chóng quyết định kích thước và mức độ sẹo trên da.
2. Các loại sẹo bất thường trên cơ thể người sau liền vết thương
Một tổ chức sẹo được cho là bình thường khi vùng sẹo bằng phẳng ngang bề mặt da lành xung quanh, có màu trắng hồng, hơi bóng, mềm mại, không co kéo da xung quanh, không có bất kỳ triệu chứng nào tại chỗ. Các loại sẹo còn lại có hình thể, cấu trúc, đặc tính khác với sẹo bình thường đều là các loại sẹo bất thường, các loại sẹo này thường rất được quan tâm do những ảnh hưởng mang tính Thẩm mỹ và đôi khi ảnh hưởng cả đến chức năng của vùng da bị sẹo.
Sự tồn tại của sẹo là vĩnh viễn, không có bất kỳ biện pháp nào có thể làm biến mất sẹo hoàn toàn; mục đích của điều trị sẹo là biến một sẹo bệnh thành thành sẹo bình thường hoặc biến một sẹo xấu (về mặt thẩm mỹ) thành một sẹo đẹp hơn. Sau đây là một số loại sẹo bất thường của da.
2.1 Sẹo lồi
Đây là loại sẹo ảnh hưởng nhiều nhất đến thẩm mỹ, Tâm lý và sức khỏe của người bệnh. Loại sẹo này được hình thành chủ yếu bởi sự tích tụ quá nhiều Collagen trong quá trình làm lành các tổn thương da.
Sẹo lồi hình thành chủ yếu do cơ địa và do gen di truyền hoặc bị các tổn thương da do có mụn trứng cá, thủy đậu, côn trùng cắn, phẫu thuật hay các tổn thương do tai nạn khác. Sẹo lồi thường gặp ở các vùng da căng và cử động nhiều như ngực, lưng, bả vai...
2.2 Sẹo phì đại
Đây là một loại sẹo bệnh lý trên da, việc kiểm soát và điều trị loại sẹo này dễ dàng hơn so với sẹo lồi.
Nguyên nhân hình thành chủ yếu của loại sẹo này là do sự mất cân bằng của quá trình tổng hợp và phân hủy Collagen trong giai đoạn tăng sinh của quá trình vết thương liền da. Sau đó sự mất cân bằng này sẽ được chữa trị trong quá trình tái tạo và sẹo phì đại sẽ dần thoái lui trở thành sẹo bình thường.
2.3 Sẹo lõm
Còn được gọi là sẹo teo, sẹo lõm hình thành sẽ tạo thành các hố, rãnh sâu và thấp hơn bề mặt da.
Nguyên nhân hình thành sẹo lõm thường do mụn trứng cá, các ổ viêm nhiễm ở da do khuẩn tụ cầu vàng, bệnh đậu mùa.
Mặc dù các sẹo này không gây ra các cảm giác khó chịu trên da nhưng nó ảnh hưởng nhiều đến yếu tố thẩm mỹ, các vết lõm trên da có thể trở thành nơi chứa bụi bẩn, vi khuẩn và có thể hình thành các ổ viêm nhiễm mới trên da.
2.4 Sẹo giãn
Sẹo giãn với dạng phổ biến thường gặp nhất là các vết rạn da. Sẹo giãn có thể hình thành do việc tăng giảm cân quá nhanh khiến da căng giãn quá mức, hình thành trong quá trình mang thai. Sẹo giãn không biến mất theo thời gian.
3. Điều trị sẹo sau liền vết thương như thế nào?
Sau đây là một số lưu ý khi điều trị các loại sẹo:
- Bạn phải nắm được giai đoạn vàng trong thời điểm trị sẹo, đó là giai đoạn cuối tăng sinh và đầu tái tạo da, việc can thiệp đúng lúc sẽ giúp cân bằng sự sản sinh collagen vừa đủ, không quá nhiều cũng không quá ít.
- Rất khó phân biệt Sẹo lồi và lõm trước khi sẹo hình thành, vì vậy bạn nên sử dụng thuốc trị sẹo có công dụng đối với cả hai loại sẹo này
- Bạn nên sử dụng các sản phẩm tăng lưới máu và giảm viêm nhiễm để vết thương nhanh lành lại hơn để các vết sẹo hình thành ít hơn, nhỏ hơn.
- Nếu điều trị bằng các loại thuốc trị sẹo, làm mờ sẹo không hiệu quả, bạn có thể tham khảo ý kiến từ bác sĩ để tiến hành trị sẹo Thẩm mỹ bằng các phương pháp như phẫu thuật, sử dụng tia laser...
Tổng hợp theo: vinmec.com