1. Ung thư tiền liệt tuyến là gì?
Ung thư tiền liệt tuyến hay còn gọi là ung thư tuyến tiền liệt. Đây là căn bệnh chỉ gặp ở nam giới, tuyến tiền liệt nằm dưới bọng đái, phía trước ruột già. Nó bao quanh niệu đạo, tức ống dẫn nước tiểu nằm bên trong dương vật qua đó nước tiểu và tinh dịch được thoát ra ngoài.
Bệnh ung thư tiền liệt tuyến bệnh học là dạng ung thư khá nguy hiểm. Tuy là một bệnh có sự phát triển chậm, đa số người mắc ung thư tiền liệt tuyến ở mức nhẹ có thể sống nhiều năm nếu được phát hiện kịp thời. Xong nếu bệnh ở mức nặng sẽ lan ra rất nhanh chóng và có thể gây tử vong. Ung thư tiền liệt tuyến có thể di căn sang các vùng khác đặc biệt là vào xương và các hạch bạch huyết, gây đau đớn và đi tiểu gặp khó khăn, khiến nam giới gặp vấn đề trong quan hệ tình dục, rối loạn chức năng cương dương.
2. Những yếu tố nguy cơ bị ung thư tiền liệt tuyến.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng ung thư tiền liệt tuyến hiếm khi xảy ra với những bệnh nhân dưới 40 tuổi, tỷ lệ bệnh nhân mắc ung thư tuyến tiền liệt cao nhất ở độ tuổi trên 50 đến 65 tuổi. Một số yếu tố khác được thống kê cho thấy tỷ lệ mắc Ung thư tuyến tiền liệt cao như địa lý (khu vực bắc Mỹ, bắc âu, châu Úc), chủng tộc (đàn ông châu Phi, châu Mỹ), những người có anh em ruột bị ung thư tiền liêt tuyến có nguy cơ mắc bệnh cao gấp đôi người bình thường.
Ngoài những yếu tố trên, một số yếu tố được cho là có khả năng làm tăng nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến tuy nhiên các bằng chứng khoa học cụ thể thì vẫn chưa được đưa ra, những yếu tố nguy cơ đó bao gồm: chế độ ăn (ăn nhiều thịt đỏ, ăn ít rau), bèo phì, hút thuốc, mắc bệnh lây qua đường tình dục, viêm tuyến tiền liệt, tiếp xúc với hóa chất, thắt ống dẫn tinh…
3. Dấu hiệu nhận biết ung thư tiền liệt tuyến
Thông thường ở giai đoạn đầu ung thư tiền liệt tuyến hầu như không có triệu chứng rõ ràng. Ở các giai đoạn sau một vài dấu hiệu của ung thư tiền liệt tuyến có thể bao gồm:
Tiểu tiện khó khăn: Hiện tượng bạn buồn tiểu nhưng không thể đi được hoặc đang đi tiểu bị dừng lại đột ngột, hoặc có thể đi tiểu nhiều hơn bình thường. Tuyến tiền liệt bao quanh niệu đạo nên khi xuất hiện một khối u nào dù chỉ là rất nhỏ cũng có thể gây trở ngại mỗi khi đi tiểu hoặc xuất tinh.
Đau mỗi khi đi tiểu: Vì có khối u ở tuyến tiền liệt chèn ép lên niệu đạo nên mỗi khi đi tiểu thường có cảm giác đau. Tuy nhiên, dấu hiệu này cũng có thể gặp khi bạn bị nhiễm trùng tuyến tiền liệt phì đại tuyến.
Xuất hiện máu trong nước tiểu: Thấy máu trong nước tiểu đôi khi chỉ là một vệt màu hồng nhạt. Một số bệnh lý khác như viêm đường tiết niệu cũng có thể gặp dấu hiệu này. Tuy dấu hiệu này ít phổ biến hơn cả, xong nếu thấy xuất hiện dấu hiệu này bạn cần đi khám ngay để Xét nghiệm và chẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến chính xác nhất.
Khó duy trì sự cương cứng: Do có khối u tiền liệt tuyến sẽ làm chặn lưu lượng máu đến dương vật để giúp cương cứng. Tiền liệt tuyến phì đại cũng gây ra dấu hiệu này.
Máu trong tinh dịch: Dấu hiệu này thường k được người bệnh chú ý. Lượng máu rất ít chỉ đủ làm cho tinh dịch hơi hồng hoặc có vệt máu.
Đau ở lưng, hông, đùi trên thường xuyên: Đau ở lưng, hông, vùng xương chậu là dấu hiệu phổ biến của bệnh ung thư tiền liệt tuyến.
Tiểu đêm: Dấu hiệu này thường không được để ý, nhưng đây cũng là một dấu hiệu cảnh báo bạn mắc ung thư tiền liệt tuyến. Nếu bạn đi Tiểu đêm nhiều hơn hai lần thì bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa tiết niệu.
Tiểu rắt: Nếu bị rò rỉ nước tiểu không thể tự chủ thì bạn cũng cần phải lưu ý. Tuy dấu hiệu này không phổ biến nhưng nếu gặp bạn cũng nên chú ý hơn.
4. Các giai đoạn ung thư tiền liệt tuyến
Ung thư tiền liệt tuyến được chi thành 4 giai đoạn như sau:Ung thư tiền liệt tuyến được chi thành 4 giai đoạn như sau:
- Giai đoạn I: Tế bào ung thư chỉ khu trú ở tuyến tiền liệt, kích thước tiền liệt tuyến không to hơn so với kích thước bình thường
- Giai đoạn II: Tế bào ung thư vẫn ở tuyến tiền liệt nhưng đã phát triển, kích thước tuyến tiền liệt phình lớn, lúc này đã có thể phát hiện ung thư tiền liệt tuyến bằng các phương pháp xét nghiệm PSA và thăm khám trực tràng.
- Giai đoạn III: Tế bào ung thư đã lây lan sang các cơ quan bên cạnh tuyến tiền liệt như túi tính, cơ thắt niệu đạo, trực tràng, bàng quang…
- Giai đoạn IV: Tế bào ung thư đã lây lan sang hạch bạch huyết và các cơ quan ở xa khác như gan, phổi…
5. Điều trị ung thư tiền liệt tuyến
Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị ung thư tiền liệt tuyến, tùy thuộc vào từng giai đoạn, tùy từng tình trạng người bệnh mà các bác sĩ sẽ lựa chọn, để đưa ra pháp đồ điều trị tối ưu nhất. Dưới đây là những phương pháp chính:
Phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt toàn bộ.
là phương pháp được sử dụng để điều trị ung thư tiền liệt tuyến ở giai đoạn sớm. Bệnh nhân được cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt, hai túi tinh và có thể nạo hạch hai bên vùng chậu. Phương pháp này nhằm điều trị ung thư tiền liệt tuyến triệt để khi khối u còn khu trú trong tuyến tiền liệt và chưa lan ra ngoài. Có thể phẫu thuật hở hoặc Nội soi tùy vào tình trạng của từng bệnh nhân.
Với thời đại tiên tiến như ngày nay, công Nghệ phẫu thuật nội soi bằng robot đã được thực hiện ở Việt Nam. Hiện tại có một số bệnh viện sử dụng phẫu thuật robot. Đó là robot DA vinci được sản xuất tại Hoa Kỳ, là robot tân tiến, có cấu trúc tinh vi, hiện đại, với 4 cánh tay mô phỏng gần như hoàn hảo các động tác bàn tay của con người. Với những đặc tính này, việc phẫu thuật có thể xâm nhập vào những vị trí hẹp, sâu và khó tiếp cận, giải quyết được những hạn chế của phẫu thuật mổ hở và nội soi cổ điển, đặc biệt đạt hiệu quả rất cao khi điều trị ung thư tiền liệt tuyến. Phẫu thuật nội soi bằng robot có các ưu điểm như: an toàn, giảm thiểu tối đa các nguy cơ biến chứng hay nhiễm trùng sau phẫu thuật, giảm đau, mất ít máu, hồi phục nhanh, lại đảm bảo tính Thẩm mỹ cao, robot được sử dụng cho hầu hết các trường hợp phải điều trị bằng phương pháp nội soi đặc biệt trong điều trị ung thư.
Cắt đốt nội soi tuyến tiền liệt qua niệu đạo.
Được chỉ định cho các bệnh nhân Ung thư tuyến tiền liệt không còn chỉ định phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt tiệt căn, có các rối loạn tiểu tiện nặng đặc biệt là đái khó và bí đái.
Kỹ thuật cắt nội soi tương tự như kỹ thuật cắt nội soi u phì đại lành tính tuyến tiền liệt.
Đây không phải là phẫu thuật điều trị ung thư, vì vậy kỹ thuật cần được kết hợp cới các phương pháp điều trị ung thư khác: cắt 2 tinh hoàn, Nội tiết trị liệu, xạ trị hay hóa liệu.
Xạ trị: Đây là phương pháp điều trị sử dụng các tia bức xạ năng lượng cao để tiêu diệt các tế bào ung thư. Phương pháp này có ưu điểm là hiệu quả và có thể chỉ định cho mọi giai đoạn bệnh khi cần thiết.
Điều trị nội tiết: Nguyên lý của điều trị nội tiết nhằm mục đích giảm các nội tiết tố nam (các Androgen, trong đó chủ yếu là Testosterone ). Khi không còn các nội tiết tố nam, bệnh sẽ giảm tiến triển. Có 2 phương pháp trong điều trị nội tiết tố:
- Triệt tiêu nội tiết tố nam bằng phẫu thuật cắt tinh hoàn. Hiện nay, phẫu thuật được sử dụng nhiều nhất là cắt tinh hoàn trong vỏ bao, vừa hiệu quả điều trị và lại tính thẩm mỹ cao.
- Triệt tiêu nội tiết tố nam bằng thuốc nội tiết. Bệnh nhân sẽ được dùng thuốc, phương pháp này được chỉ định khi bệnh nhân từ chối phẫu thuật hoặc khi bệnh nhân có chống chỉ định phẫu thuật.
6. Phòng ngừa ung thư tiền liệt tuyến
Chúng ta có thể cải thiện sức khỏe và giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư tiền liệt tuyến bằng những cách đơn giản như: Thực hiện chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung đủ chất Dinh dưỡng và khoáng chất, nhất là bổ sung đủ lượng vitamin D, tập thể dục đều đặn, hạn chế bia, rượu, thuốc lá, giữ trọng lượng ở mức cân đối...
Hy vọng những thông tin trong bài viết giúp cho bạn hiểu về bệnh ung thư tiền liệt tuyến, nếu bạn thấy những dấu hiệu trên bạn hãy đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và phát hiện bệnh kịp thời.
Mọi thắc mắc các bạn có thể đặt câu hỏi bác sĩ, phòng khám và bệnh viện trên nền tảng bcare.vn để được giải đáp