Ý nghĩa xét nghiệm TG và Anti TG trong chẩn đoán ung thư tuyến giáp
Tế bào tuyến giáp bình thường sản xuất ra Tg lưu hành trong máu, và trong cơ thể chỉ có tế bào tuyến giáp sản xuất Tg. Một số trường hợp cơ thể tự sản sinh kháng thể chống lại Tg gọi là antiTg. Khi antiTg tăng cao thì kết quả xét nghiệm Tg trong máu sẽ không chính xác, có thể thấp giả tạo vì một phần Tg đã chuyển sang antiTg.
1. Tìm hiểu về Tg và Anti-Tg
Tg là viết tắt của Thyroglobulin, một loại protein được tổng hợp bởi tế bào nang tuyến giáp, được giải phóng cùng các hormone tuyến giáp vào máu. Vì thế, Tg được xem là dấu ấn trong các ung thư tuyến giáp thể biệt hóa chưa điều trị hoặc đã di căn Ung thư tuyến giáp thể nhú, thể nang. Ngoài ra, Tg còn tăng trong một số bệnh lành tính: Bướu giáp đơn thuần, basedow, suy giáp bẩm sinh, u hạch lành tính,...
Cơ thể chúng ta chống lại các tác nhân gây bệnh và bảo vệ sức khỏe bằng cách tiết ra các kháng thể đặc hiệu. Kháng thể là đặc hiệu với một kháng nguyên, khi kháng thể đã gắn trên mục tiêu, hệ miễn dịch sẽ biết để tiêu diệt chúng. Và Anti-Tg chính là kháng thể của Tg.
Một trong những nguyên nhân gây bệnh tuyến giáp là do Tự miễn dịch, ở bệnh này, có 3 loại tự kháng nguyên mà tuyến giáp tạo ra gồm:
- Thyroglobulin
- Kháng nguyên microsome của tuyến giáp
- Thụ thể Thyrotropin.
Ở 15 - 20% số bệnh nhân ung thư tuyến giáp có khả năng hệ miễn dịch tự sản xuất tự kháng thể kháng Tg, còn gọi là Anti - Tg. Kháng thể Anti - Tg làm sai lệch giá trị thật của Tg. Vì thế, xét nghiệm Anti - Tg thường được chỉ định cùng xét nghiệm Tg để tìm ra giá trị thật sự của Tg.
Ngoài ra, ở bệnh nhân có Anti - Tg dương tính, mức độ Tg thường khá nhỏ, vì thế đánh giá Tg thường nhờ kích thích Tg bằng rhTSH để phát hiện khối u tái phát.
2. Giải thích mối liên quan giữa Ung thư tuyến giáp với các chỉ số TG - Anti TG
Tế bào tuyến giáp sản xuất Tg nhiều hay ít tùy thuộc vào TSH trong máu. TSH tăng cao sẽ kích thích sản xuất nhiều Tg, TSH giảm thấp sẽ ức chế sản xuất Tg. TSH giảm thấp có thể đạt được bằng cách uống viên Nội tiết tuyến giáp liều cao.
Ung thư tuyến giáp biệt hóa tốt là loại ung thư tuyến giáp thường gặp nhất, trong đó tế bào ung thư tuyến giáp vẫn còn giữ được một số tính năng như tế bào tuyến giáp bình thường như khả năng sản xuất Tg. Vì lý do đó nên Tg được xem là một chỉ số dùng để theo dõi bệnh sau khi điều trị bệnh ung thư tuyến giáp.
3. Xét nghiệm Tg và Anti - Tg được chỉ định khi nào?
Xét nghiệm Tg đặc hiệu và xét nghiệm kháng thể Anti - Tg liên quan được chỉ định trong nhiều trường hợp:
Theo dõi ung thư tái phát
- Sau khi cắt bỏ tuyến giáp nhưng nồng độ Tg vẫn tăng lên. Cần xét nghiệm Tg và kháng thể Anti - Tg để loại bỏ trường hợp Tg âm tính giả.
- Khó khăn hơn ở bệnh nhân ung thư tuyến giáp biệt hóa, diễn biến dai dẳng và nồng độ Tg thấp. Xét nghiệm Anti - Tg dương tính thì cần phải kích thích Tg bằng TSH tái tổ hợp mới phát hiện được ung thư tái phát.
Bệnh nhân nghi ngờ rối loạn tuyến giáp
- Ở bệnh nhân không ung thư tuyến giáp, xét nghiệm Tg dùng để chỉ định, đánh giá triệu chứng cường giáp, phì đại tuyến giáp, hoặc nghi ngờ bệnh nhân Rối loạn tuyến giáp như bệnh viêm tuyến giáp, Basedow.
Bệnh nhân suy giáp
- Xét nghiệm Tg chỉ định cùng xét nghiệm Anti - Tg và kháng thể Anti - TPO để tìm hiểu nguyên nhân gây suy giáp có phải do tự kháng thể tuyến giáp hay không.
4. Ý nghĩa lâm sàng của xét nghiệm TG và Anti TG? (trường hợp nào là ung thư? trường hợp nào là lành tính)
Xét nghiệm Tg và antiTg không dùng để chẩn đoán ung thư tuyến giáp, xét nghiệm này chỉ có giá trị để theo dõi bệnh sau khi điều trị bệnh ung thư tuyến giáp biệt hóa tốt.
Xét nghiệm Tg và antiTg cũng không dùng để phân biệt Bướu giáp lành tính và ung thư, xét nghiệm này chỉ có giá trị để theo dõi bệnh sau khi điều trị bệnh ung thư tuyến giáp biệt hóa tốt.
Sau khi điều trị ung thư tuyến giáp, nhất là các trường hợp đã cắt toàn bộ tuyến giáp có hay không kèm theo uống I 131 sau mổ, giá trị Tg thấp, diễn tiến thấp dần trong quá trình theo dõi mang ý nghĩa đáp ứng điều trị tốt. Nếu giá trị Tg còn cao hay tăng dần theo thời gian thì cần kiểm tra kỹ hơn xem có tái phát hay không. Các trường hợp antiTg tăng cao thì giá trị Tg thấp không còn ý nghĩa chính xác.
5. Các xét nghiệm này thực hiện thế nào?
Xét nghiệm này được thực hiện bằng cách thử máu. Khi làm xét nghiệm cần thông báo cho bác sĩ biết là đang uống thuốc hormone tuyến giáp với liều lượng bao nhiêu hay là đã ngưng không uống thuốc hormone tuyến giáp.
6. Khám và điều trị bệnh về tuyến giáp ở đâu?
Khám Nội tiết đái tháo đường và Siêu Âm hoàn toàn Miễn_Phí với chuyên gia Thạc sĩ, bác sĩ Mai Văn Sâm là Phó Viện trưởng Viện Đái tháo đường và Rối loạn chuyển hóa, Đại học Y Hà Nội.
Khám Tuyến Giáp và Siêu Âm hoàn toàn Miễn Phí với Tiến sĩ, bác sĩ Lê Phong: nguyên Viện trưởng viện nghiên cứu nội tiết và có nhiều năm kinh nghiệm làm việc tại viện Nội tiết trung ương (Cơ sở 1 - Thái Thịnh).
Bài viết tham khảo nguồn: thyca.org
