1. Tìm hiểu ung thư đầu và cổ
Trên toàn cầu, ung thư đầu và cổ là loại ung thư phổ biến đứng thứ bảy với ước tính khoảng 400.000-600.000 ca mới được chẩn đoán mỗi năm. Trong số này hầu hết có thể mô bệnh học là loại ung thư biểu mô vảy.
Ung thư vùng đầu và cổ giai đoạn IV hoặc tái phát, di căn bao gồm những bệnh nhân có thêm tổn thương thứ 2 (ngoài vị trí u ban đầu) đến các vị trí xa khác trong cơ thể. Tỷ lệ sống sót sau 5 năm đối với nhóm bệnh nhân này chỉ dưới 4%, con số này cho thấy rất cần thiết phải có những hướng nghiên cứu mới, những thuốc mới nhằm cải thiện kết quả điều trị.
Ung thư đầu và cổ bắt nguồn từ các mô trong hoặc xung quanh miệng, mũi và cổ họng. Các yếu tố nguy cơ gây ung thư ở đầu và cổ bao gồm hút thuốc, uống rượu và nhiễm các loại papillomavirus (HPV) có nguy cơ cao ở người. Bệnh nhân ung thư đầu và cổ đã di căn sang các bộ phận khác của cơ thể hoặc tái phát trở lại sau khi điều trị ban đầu có rất ít lựa chọn điều trị , vì vậy các nhà nghiên cứu tiếp tục khám phá các phương pháp mới và hiệu quả hơn để điều trị cho loại bệnh ung thư này.
2. Tìm hiểu về Keytruda
Keytruda thuộc về một nhóm thuốc mới gọi là chất ức chế PD-1 đã tạo ra kết quả rất lớn tăng khả năng giúp hệ thống miễn dịch nhận biết và tấn công tế bào ung thư. PD-1 là một loại protein ức chế một số loại phản ứng miễn dịch, cho phép các tế bào ung thư trốn tránh một cuộc tấn công của một số tế bào miễn dịch trong cơ thể. Các loại thuốc ngăn chặn con đường PD-1 giúp tăng cường khả năng của hệ thống miễn dịch cơ thể chống lại tế bào ung thư.
2.1. Keytruda trong nghiên cứu: KEYNOTE-048
Thử nghiệm lâm sàng giai đoạn III KEYNOTE-048 nhằm đánh giá hiệu quả điều trị của Keytruda hoặc Keytruda đơn trị hoặc Keytruda kết hợp với hóa trị liệu với phác đồ bao gồm Cisplatin, Erbitux (Cetuximab) và 5-Fluorouracil (5- FU), đây là phác đồ hóa trị chuẩn cho ung thư biểu mô vảy vùng đầu cổ.
Kết quả cuối cùng của thử nghiệm lâm sàng KEYNote -048 đã được công bố tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Ung thư lâm sàng Hoa Kỳ tại Chicago, tháng 6 năm 2019 và chứng minh khả năng sống thêm vượt trội so với điều trị chuẩn (hóa trị liệu Cisplatin và Cetuximab). KEYNOTE-048 cũng đã xác nhận chỉ số PD-L1 CPS nên được xem như một Xét nghiệm thường quy nên làm cho bệnh ung thư vùng đầu và cổ.
KEYTRUDA kết hợp với hóa trị liệu đã giảm 40% nguy cơ tử vong ở những bệnh nhân có khối u biểu hiện PD-L1 với CPS≥20, và kéo dài thời gian sống đến 14,7 tháng so với 11 tháng đối với chỉ sử dụng hóa trị
Với những bệnh nhân có khối u biểu hiện PD-L1 với CPS ≥1 cho thấy KEYTRUDA kết hợp với hóa trị liệu giúp giảm 35% nguy cơ tử vong và thời gian sống kéo dài thêm 3 tháng so với chỉ dùng hóa trị. Khi dùng đơn trị KEYTRUDA cũng tạo ra lợi ích sống thêm tương tự như hóa trị.
Keytruda đã được phê duyệt để điều trị cho bệnh nhân bị ung thư đầu cổ tái phát hoặc di căn, tiến triển bệnh trên hoặc sau khi hóa trị liệu có chứa cisplatin.
2.2. Keytruda trong nghiên cứu: KEYNOTE-012
Theo các nhà nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng mang tên KEYNOTE 012 đã chứng minh rằng trên bệnh nhân ung thư biểu mô vảy vùng đầu cổ có bộc lộ PD-L1, Keytruda đơn trị với liều 10 mg/kg mỗi hai tuần mang lại tỷ lệ đáp ứng 20% với điều trị.Là một phần của nghiên cứu bổ sung cho nghiên cứu KEYNOTE 012, 132 bệnh nhân bị ung thư đầu và cổ tế bào vảy tái phát hoặc di căn, các nhà nghiên cứu đã nâng liều 200 mg Keytruda mỗi ba tuần. Tất cả các bệnh nhân này không tính đến mức độ biểu hiện PD-L1 khi được đánh giá kết quả (có nghĩa là kết quả nghiên cứu bao gồm các bệnh nhân có khối u dương tính và âm tính với PD-L1). Bệnh nhân được theo dõi bằng chụp chiếu mỗi hai tháng. Kết quả hiện tại bao gồm 99 bệnh nhân này cho thấy 18% được điều trị bằng Keytruda, 18 bệnh nhân có đáp ứng một phần và 31% có bệnh ổn định.Gần một nửa số bệnh nhân tham gia đã có các tác dụng phụ liên quan đến điều trị bằng Keytruda. Tác dụng phụ có xu hướng nhẹ và bao gồm mệt mỏi, giảm sự thèm ăn, Sốt và phát ban.Những kết quả trên đã được báo cáo trong Hội nghị Ung thư thường niên ASCO 2016. Năm nay tại ASCO 2019, kết quả của thử nghiệm KEYNOTE-012 đã được cập nhật và bổ sung. Cụ thể trên 192 bệnh nhân giai đoạn di căn hoặc tái phát.
- 85% có đáp ứng và kéo dài ít nhất 6 tháng; 71% có đáp ứng và kéo dài ít nhất một năm.
- Tại thời điểm 6 tháng sau khi bắt đầu điều trị bằng Keytruda, 58% bệnh nhân còn sống và 25% bệnh nhân còn sống không có tiến triển ung thư.
- Tại thời điểm một năm sau khi bắt đầu điều trị bằng Keytruda, 38% bệnh nhân còn sống và 17% bệnh nhân còn sống không có tiến triển ung thư.
- Bệnh nhân đạt được kết quả tốt với Keytruda đã được theo dõi trong thời gian trung bình là 12,5 tháng tại thời điểm thu thập dữ liệu. Khoảng thời gian trung bình mà các kết quả điều trị khác chưa đạt được đối với nhóm bệnh nhân ở giai đoạn bệnh này.
- Pembrolizumab (Keytruda) thường dung nạp tốt.
3. Những thách thức của liệu pháp miễn dịch
Theo Trung tâm nghiên cứu ung thư Fred Hutchinson, giá cả quá cao của các loại thuốc miễn dịch trị liệu mới là vấn đề đáng quan tâm. Chẳng hạn, ước tính cho thấy phương pháp điều trị ức chế miễn dịch trạm kiểm soát có thể tiêu tốn 1 triệu USD cho mỗi bệnh nhân.
Ngoài ra, nhiều nhà khoa học cũng cảnh báo tăng cường hệ thống miễn dịch với các liệu pháp như vậy có thể gây ra tác dụng phụ như phản ứng da, triệu chứng cúm, tim đập nhanh, tiêu chảy và nguy cơ nhiễm trùng. Thuốc miễn dịch ung thư mới thậm chí còn gây Viêm khớp ở một số bệnh nhân.
Các chuyên gia hy vọng sẽ hiểu rõ hơn tại sao một số bệnh nhân có những phản ứng khác nhau so với những người khác và lý do một số phương pháp điều trị có thể giúp thuyên giảm thay vì tái phát hoặc ngược lại.
"Có vấn đề là bạn cung cấp cho người bệnh một liệu pháp điều trị, có vẻ như nó làm việc, nhưng sau đó lại ngừng hoạt động. Chúng tái phát hoặc tiến triển sau một khoảng thời gian, và câu hỏi là tại sao điều đó xảy ra, làm thế nào để bạn có thể thay đổi nó?", Greenberg, người sáng lập công ty Dược Juno Therapeutics, cho biết.
Theo ông Greenberg, đây là vấn đề mà khoa học đóng một phần quan trọng: Có phải vì các phản ứng miễn dịch đã làm việc và bằng cách nào đó các khối u biến mất, nếu điều đó xảy ra, chúng ta phải xem xét cách thức để có thể kích hoạt lại hệ thống miễn dịch.