1. Đau bụng kinh là bệnh gì?
Đau bụng kinh là một thuật ngữ y học chỉ sự co thắt khi có kinh, đau âm ỉ hoặc dữ dội vùng bụng dưới ở nhiều phụ nữ trước và trong thời gian có kinh. Với một số phụ nữ, nó chỉ đơn thuần là sự khó chịu nhưng với những người khác, đau bụng kinh có thể đủ nghiêm trọng để cản trở các hoạt động thường ngày trong vài ngày mỗi tháng. Đau bụng kinh có hai dạng là Nguyên phát hoặc thứ phát. Đau bụng kinh nguyên phát gồm những bất thường phi thể chất. Các cơn đau bình thường này tác động tới 50-90% số phụ nữ ở lứa tuổi có kinh. Đau bụng kinh Nguyên phát thường khởi phát 3 năm sau khi người nữ bắt đầu có kinh. Đau bụng kinh thứ phát gồm nguyên nhân thể chất, như Viêm nội mạc tử cung hoặc u xơ tử cung.
2. Nguyên nhân Đau bụng kinh
Ngay cả khi bạn không quen thuộc với thuật ngữ này, nếu là phụ nữ, bạn có thể đau bụng kinh một vài lần trong đời. Đau bụng kinh đơn giản là một thuật ngữ y học đối với sự co thắt khi có kinh, đau âm ỉ hoặc dữ dội vùng bụng dưới ở nhiều phụ nữ chỉ trước và trong thời gian có kinh. Với một số phụ nữ, nó chỉ đơn thuần là sự khó chịu nhưng với những người khác, đau bụng kinh có thể đủ nghiêm trọng để cản trở các hoạt động thường ngày trong vài ngày mỗi tháng.
Đau bụng kinh có hai dạng là nguyên phát hoặc thứ phát. Đau bụng kinh nguyên phát gồm những bất thường phi thể chất. Cái gọi là các cơn đau bình thường này tác động tới 50-90% số phụ nữ ở lứa tuổi có kinh. Đau bụng kinh nguyên phát thường khởi phát 3 năm sau khi trẻ gái bắt đầu có kinh. Đau bụng kinh thứ phát gồm nguyên nhân thể chất, như Viêm nội mạc tử cung hoặc u xơ tử cung.
Nếu bị đau bụng kinh nguyên phát, có một vài cách để làm bạn dễ chịu hơn. Cơn đau cũng có xu hướng giảm cường độ theo tuổi của bạn và thường mất sau khi bạn có thai. Với đau bụng kinh thứ phát, có thể giải quyết cơn đau bằng cách điều trị nguyên nhân.
3. Triệu chứng Đau bụng kinh
Triệu chứng Đau bụng kinh là Đau âm ỉ hoặc dữ dội vùng bụng dưới, đau lan ra lưng dưới và đùi.
Các dấu hiệu và triệu chứng ít gặp bao gồm:
- buồn nôn và nôn,
- phân lỏng,
- ra mồ hôi,
- hoa mắt.
4. Biện pháp làm giảm đau bụng kinh
Sử dụng thuốc giảm đau bụng kinh là biện pháp làm giảm đau bụng kinh hiệu quả. Một số loại thuốc giảm đau bụng kinh như sau:
4.1. Thuốc kháng viêm non-steroid (NSAIDs)
NSAIDs là thuốc đầu tiên trong điều trị đau bụng kinh. Cơ chế giảm đau của các thuốc này là làm giảm prostaglandin gây ra cơn đau. Hiện nay các thuốc phổ biến được sử dụng là ibuprofen, diclofenac, naproxen, acid mefenamic.
Người bệnh nên bắt đầu uống thuốc từ 1-2 ngày trước khi Hành kinh hoặc khi bắt đầu đau và kéo dài 2-3 ngày. Các thuốc này nên uống trong hoặc sau bữa ăn để giảm thiểu kích ứng đường tiêu hoá.
Tuy nhiên, NSAIDs không nên sử dụng cho người nhạy cảm với Aspirin vì nguy cơ Dị ứng chéo. Thuốc cũng không được khuyến cáo cho người bị viêm loét dạ dày. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.
4.2. Thuốc Paracetamol & Caffein
Paracetamol là thuốc giảm đau nhẹ và là lựa chọn hiệu quả khi bệnh nhân không thể sử dụng NSAIDs do những tác dụng phụ trên dạ dày. Paracetamol cũng có tác dụng đối với bệnh nhân hay buồn nôn, nôn do không gây kích ứng dạ dày. Khi phối hợp chung với Cafein thì có thể tăng hiệu quả giảm đau của thuốc. Liều dùng tối đa của Paracetamol là 4g/ngày
4.3. Thuốc chống co thắt
Hyoscine có tác dụng chống co thắt sẽ làm giảm những cơn quặn thắt của đau bụng kinh. Khi dùng thuốc này có thể gây khô miệng, táo bón, giảm tầm nhìn do tác dụng kháng cholinergic. Do vậy, nó chống chỉ định cho phụ nữ có glaucoma góc hẹp hoặc đang dùng các thuốc có tính kháng cholinergic khác.
Alverin cũng là một loại thuốc ức chế các cơn co thắt, thường dùng trong trường hợp đau do co thắt, điển hình như đau bụng kinh. Thuốc này chống chỉ định cho bệnh nhân có huyết áp thấp.
Thuốc Alverin thuộc nhóm chống co thắt có thể sử dụng trong giảm đau bụng kinh
4.4. Thuốc ngừa thai
Thuốc tránh thai đường uống là liệu pháp điều trị bằng hormon có thể làm giảm đau bụng kinh tới 90%. Cơ chế của thuốc là giữ cho hormone cơ thể ở trạng thái ổn định, do đó ít mô được phát triển trong niêm mạc tử cung nên không kích hoạt sản xuất prostaglandin, từ đó không gây ra cơn đau bụng kinh.
Các tác dụng phụ thường gặp của thuốc này bao gồm thay đổi tâm trạng, đau đầu, buồn nôn, đau ngực, tăng cân do giữ nước. Thuốc không sử dụng cho phụ nữ có thai và cho con bú (sau sinh 6 tuần – 6 tháng)
5. Một số phương pháp khác để giảm đau bụng kinh
Ngoài cách sử dụng thuốc thì bạn có thể thực hiện việc thay đổi lối sống và duy trì chế độ dinh dưỡng để đẩy lùi các cơn đau bụng kinh như sau:
- Thay đổi chế độ ăn lành mạnh, nên bổ sung thêm các vitamin A, C, E, B6, B12, sắt, magie...
- Nên nghỉ ngơi, giảm stress, uống nhiều nước,
- Tập thể dục
- Ngưng hút thuốc
- Có thể chườm nóng lên vùng bụng dưới để giảm đau
- Cân nhắc kết hợp nhiều phương pháp trên với nhau để giảm cơn đau bụng kinh. Ví dụ, tập thể dục nhẹ và uống thuốc NSAID sẽ hiệu quả hơn là chỉ dùng một biện pháp duy nhất.
Bạn cần chú ý, nên đi khám ngay lập tức nếu cơn đau kéo dài hơn chu kỳ kinh nguyệt, nếu bạn bị chảy máu bất thường, buồn nôn hoặc nôn mửa, hoặc có khả năng đang mang thai.
Để việc sử dụng thuốc giảm đau bụng kinh hiệu quả thì bạn cần tuân thủ tuyệt đối theo hướng dẫn của bác sĩ kê đơn cũng như các dược sĩ tư vấn sử dụng thuốc.
