Sự kiện nóng: Sốt xuất huyêt

Hướng dẫn bố mẹ theo dõi phản ứng sau tiêm chủng ở trẻ em

24/06/2021
Hướng dẫn bố mẹ theo dõi phản ứng sau tiêm chủng ở trẻ em

Ở trẻ nhỏ, việc theo dõi và chăm sóc trẻ 24h sau tiêm, hay còn gọi là theo dõi phát hiện các phản ứng sau tiêm chủng cho trẻ rất quan trọng, nhằm đảm bảo an toàn & đạt hiệu quả phòng bệnh cao.

1. Sau tiêm chủng có thể xảy ra phản ứng gì?

Trong những năm đầu đời, tiêm chủng mặc dù không thể bảo vệ trẻ khỏi bệnh tật hoàn toàn nhưng được coi là phương pháp tốt nhất giảm thiểu nguy cơ mắc nhiều bệnh nguy hiểm, giảm tỉ lệ tử vong do bệnh tật. Những phản ứng sau tiêm chủng bao gồm

Phản ứng thông thường sau tiêm chủng là các biểu hiện nhẹ và có thể tự khỏi, thường xảy ra sau khi sử dụng vắc-xin, bao gồm các triệu chứng tại chỗ như: Mẩn ngứa, đau, sưng, đỏ tại vị trí tiêm; triệu chứng toàn thân như Sốt dưới 39 độ C và một số triệu chứng khác (khó chịu, mệt mỏi, chán ăn).

Phản ứng nặng sau tiêm chủng, có thể bao gồm

  • Sốc phản vệ (rất hiếm gặp)
  • Co giật, khóc thét, quấy khóc dai dẳng, li bì, hôn mê
  • Thở khò khè, khó thở, tím tái
  • Đau quặn bụng, ỉa đái không tự chủ
  • Đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn mửa
  • Mạch nhanh nhỏ, khó bắt.
BệnhVắc-xinTác dụng phụ
LaoBCG: 0.1ml (Việt Nam) -Tiêm trong daKhông có Sẹo tại chỗ tiêm ngoài 4 tháng hoặc có hạch cổ, nách, dưới đòn trái, mụn mủ quá to (đường kính >1cm) →Khám lại ngay
Viêm gan BEngerix B 10µg/0.5ml, 20µg/ml (Bỉ) - Tiêm bắpEuvax B 10 µg/0.5ml (Hàn Quốc) - Tiêm bắp Hepavaxgen 10mcg/0.5ml (Hàn Quốc) - Tiêm bắpSưng nóng đỏ tại vị trí tiêm 1 - 2 ngày. Hiếm khi nôn, tiêu chảy, phát ban
Huyết thanh kháng VGBImmunohbs 180UI/ml (Italia) - Tiêm bắpÍt gặp, có thể sưng cứng tại vị trí tiêm 1-2 ngày, có thể hạ huyết áp, sốc phản vệ
BH-HG-UV-VGB-HIB-Bại liệt (6 trong 1)Infanrix hexa 0.5ml (Bỉ) -Tiêm bắp Hexaxim 0.5ml (Pháp) -Tiêm bắpCó thể Sốt >38,5 độ CQuấy khóc, sưng tại vị trí tiêm
BH-HG-UV-HIB-Bại liệt (5 trong 1)Pentaxim 0.5ml (Pháp) - Tiêm bắpNhư vắc-xin 6 trong 1
BH-HG-UV-BL ( 4 trong 1)Tetraxim 0.5ml (Pháp) - Tiêm bắpSốt, sưng đỏ vị trí tiêm
BH-HG-UVAdacel 0.5 ml (Pháp) - Tiêm bắpSốt, sưng đỏ vị trí tiêm
RotavirusRotarix 1.5ml (Bỉ) - Vắc-xin uống Rotateq 2ml (Mỹ) - Vắc-xin uốngRối loạn tiêu hóa. Thường tự khỏi sau vài ngàyNếu đi ngoài phân nước nhiều lần, nôn nhiều, có dấu hiệu mất nước→ Khám lại ngay
Cúm (cúm A/H1N1, A/H3N2, cúm B)Chủng cúm theo khuyến cáo hàng năm của Tổ chức Y tế thế giới & Liên minh châu Âu:Vaxigrip 0.25ml; 0.5ml (Pháp) -Tiêm bắp Influvac 0.5 ml ( Hà Lan) - Tiêm bắpSốt, có thể sốt >38,5 độ C, hắt hơi, chảy nước mũi trong (giả cúm), sưng tại vị trí tiêm. Hiếm gặp dị ứng, đau dây thần kinh, rối loạn cảm giác
Sởi - Quai bị - RubellaPriorix 0.5ml (Bỉ) - Tiêm dưới da MMR 0.5ml ( Mỹ) - Tiêm dưới daSưng đau tại vị trí tiêm, phát ban nhẹ, nôn, co giật, ít khi sốt, giảm tiểu cầu, viêm tủy ngang
SởiMVVAC (Việt Nam) - Tiêm dưới daSưng, đau, đỏ tại vị trí tiêm tự hết sau 1-3 ngày, có thể sốt, phát ban; hiếm gặp co giật, giảm tiểu cầu
Viêm Não Nhật BảnImojev (Pháp – Sản xuất tại Thái Lan) - Tiêm dưới da Jevax 1ml (Việt Nam) -Tiêm dưới daSưng đau, đỏ tại vị trí tiêm, nhức đầu, mệt mỏi, sốt
Thủy đậuVarivax 0.5ml (Mỹ) - Tiêm dưới da Varicella 0.5ml (Hàn Quốc) – Tiêm dưới daSốt, sưng, quầng đỏ tại vị trí tiêm 1-2 ngày. Có thể phát ban Mụn nước số lượng ít sau 1-3 tuần
Viêm gan AAvaxim 80UI/0.5ml (Pháp) - Tiêm bắpÍt tác dụng phụ, có thể: Sưng đau, quầng đỏ tại vị trí tiêm trong 1-2 ngàyÍt khi sốt, rối loạn tiêu hóa
Viêm màng não do Não mô cầu typ A+CMeningococal A +C 0.5ml (Pháp) -Tiêm bắpSưng đau tại vị trí tiêm, tiêu chảy, sốtÍt khi nôn, phát ban
Bệnh do phế cầuPneumo 23 0.5ml (Pháp) - Tiêmbắp hoặc tiêm dưới da Synflorix 0.5 ml (Bỉ) – Tiêm bắpSưng đau tại vị trí tiêm, nhức đầu, phát ban, mề đay, sốt thường xảy ra sớm và khỏi trong vòng 24h
Ung thư cổ tử cung và Sùi mào gà sinh dục do HPVGardasil 0.5ml (Mỹ) - Tiêm bắpHay gặp ban đỏ, đau, sưng vị trí tiêm
Viêm gan A+BTwinrix 1ml ( Bỉ) - Tiêm bắpĐau đầu, đau cơ, phát ban, đau và đỏ vị trí tiêm
Thương hànTyphim Vi 0.5ml (Pháp) –Tiêm bắpSưng đau vị trí tiêm, sốt, đau đầu, đau cơ, rối loạn tiêu hóa...
DạiVerorab 0.5ml –Tiêm bắp (Pháp)Sưng đau vị trí tiêm, sốt, đau đầu, đau khớp, chóng mặt
Uốn vánTetavax 0.5ml –Tiêm bắp (Pháp)Vắc-xin phòng Uốn ván (Việt Nam)Đau, quầng đỏ, sưng tại vị trí tiêm 1-2 ngày. Có thể sốt, mày đay, đau cơ, đau khớp
Kháng Huyết thanh uốn vánSAT 1500UI/1ml - Tiêm bắp ( Pháp)Sưng đau tại vị trí tiêm

2. Những lưu ý sau khi tiêm phòng vắc-xin Hướng dẫn bố mẹ theo dõi phản ứng sau tiêm chủng ở trẻ em - ảnh 1

Sau tiêm chủng 24h, cha mẹ cần theo dõi và phát hiện các bất thường của trẻ để kịp thời xử lý

2.1. Theo dõi 30 phút sau tiêm tại cơ sở tiêm chủng

  • Nhân viên y tế kiểm tra các dấu hiệu phản ứng sau tiêm chủng
  • Nhân viên y tế kiểm tra nhiệt độ cơ thể và vết tiêm trước khi cho khách hàng ra về.

2.2. Chăm sóc tại nhà

Cần tiếp tục trẻ theo dõi tại nhà ít nhất trong vòng 24h sau tiêm chủng về các dấu hiệu: Tinh thần, ăn, ngủ, thở, nốt phát ban trên da, triệu chứng tại chỗ tiêm...

Gia đình cần chú ý

  • Cho trẻ ăn/bú đủ bữa, đủ số lượng, đúng tư thế; không cho ăn nằm
  • Kiểm tra thường xuyên trẻ, đặc biệt là ban đêm
  • Dùng thuốc cho trẻ theo chỉ định của bác sĩ (nếu có)
  • Nếu trẻ sốt: Cặp nhiệt độ, chườm mát, dùng hạ sốt theo đơn
  • Không đắp bất kì chất gì vào vị trí tiêm (lá cây, chanh, khoai tây...)

Tất cả các trường hợp tiêm vắc-xin, cần đưa trẻ KHÁM LẠI NGAY khi:

  • Trẻ co giật, khóc thét, quấy khóc kéo dài, li bì, bú kém, bỏ bú
  • Khó thở, tím tái, Nổi mề đay toàn thân, chân tay lạnh, nổi vân tím
  • Sốt cao liên tục trên 39 độ C, dùng hạ sốt không đỡ
  • Sốt trên 3 ngày
  • Vị trí tiêm sưng, cứng, đau và hạn chế vận động, có quầng đỏ kích thước > 2cm.

Cách xử trí các trường hợp có phản ứng sưng nóng đỏ đau tại vị trí tiêm

  • Không đắp bất kì chất gì vào vị trí tiêm
  • Nếu quầng đỏ tiếp tục to lên > 2cm, cứng, nóng →KHÁM LẠI NGAY.

Cách xử trí các trường hợp có phản ứng sốt:

  • Sốt < 38.5 độ C: Chườm mát bằng nước dưới vòi hoặc dùng miếng hạ sốt dán trán
  • Sốt > 38.5 độ C: Dùng thuốc hạ sốt theo đơn của bác sĩ.