1. Nguyên nhân gây phát ban HIV
HIV là virus tấn công vào hệ miễn dịch của con người. Trong khoảng vài tuần đầu sau khi nhiễm loại virus này, cơ thể sẽ bắt đầu phát sinh một số triệu chứng, trong đó có tình trạng phát ban da.
Nguyên nhân gây phát ban da HIV có thể xuất phát từ các nguyên nhân sau đây:
- Do phản ứng chuyển đổi huyết thanh: Sau khi người bệnh bị nhiễm virus HIV, hệ miễn dịch sẽ sản sinh ra kháng thể để đối kháng với virus gây bệnh. Giai đoạn này được gọi là giai đoạn chuyển đổi Huyết thanh và xuất hiện các triệu chứng như: phát ban, cảm cúm, sốt, sưng hạch bạch huyết,...
- Do tác dụng phụ do dùng thuốc ức chế virus: Nếu bạn thấy xuất hiện các triệu chứng và nghi ngờ mình bị nhiễm bệnh thì bạn có thể đến các cơ sở y tế thăm khám, bác sĩ có thể cân nhắc và chỉ định một số loại thuốc kháng virus để ngăn ngừa phơi nhiễm. Tuy nhiên, tác dụng phụ của loại thuốc này có thể gây ra các triệu chứng như ngứa, phát ban, Sốt hoặc đau khớp.
Ngoài ra, khi hệ miễn dịch suy yếu do bị nhiễm HIV có thể tạo điều kiện thuận lợi để các bệnh về da bùng phát, lúc này phát ban da có thể là dấu hiệu của viêm mô tế bào, Viêm da dị ứng, bệnh zona, giang mai,...
2. Nhận biết các triệu chứng phát ban HIV
Dấu hiệu phát ban HIV thường có những đặc điểm sau đây:
- Nốt ban da thường có màu hồng, đỏ
- Phát ban HIV trên da có thể xuất hiện kèm theo các mụn nước, mủ nhỏ
- Bề mặt da phát ban sần sùi, dày, nổi cộm, đồng thời có ranh giới rõ ràng so với những vùng da lành khác.
- Phát ban da chủ yếu xuất hiện chủ yếu ở ngực, lưng và chân tay. Một số trường hợp khác, phát ban có thể xuất hiện ở cơ quan sinh dục, môi và bên trong khoang miệng
- Phát ban HIV thường xảy ra sau khoảng 2 – 3 tuần sau khi bị phơi nhiễm
- Phát ban da HIV thường không gây Ngứa da, nhưng với trường hợp phát ban do bệnh cơ hội, da có thể gây Ngứa ngáy và khó chịu cho người bệnh.
- Phát ban da HIV do chuyển đổi Huyết thanh thường tự biến mất và không cần phải điều trị
Ngoài ra, phát ban do HIV thường đi kèm với một số các triệu chứng khác như: sưng hạch bạch huyết, ớn lạnh, sốt, cơ thể mệt mỏi, kiệt sức, sụt cân không rõ nguyên nhân, tiêu chảy,...
3. Phải làm gì khi xuất hiện các dấu hiệu phát ban HIV?
Khi xuất hiện các triệu chứng phát ban da thì đầu tiên bạn cần bình tĩnh, xem xét các nguyên nhân, sau đó đến các cơ sở y tế mà nhờ sự trợ giúp từ đội ngũ y bác sĩ.
3.1. Tiếp nhận Xét nghiệm HIV nếu bị phát ban nhẹ
Nếu bạn chưa xét nghiệm HIV, các bác sĩ sẽ chỉ định tiến hành xét nghiệm máu để phát hiện virus này có trong cơ thể của bạn hay không. Nếu kết quả xét nghiệm là âm tính, có nghĩa là bạn không bị nhiễm HIV, các bác sĩ sẽ chẩn đoán phát ban do các nguyên nhân khác gây ra. Ngược lại nếu kết quả dương tính, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm cần thiết khác và kê đơn thuốc phù hợp cũng như đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả.
Nếu bạn sử dụng thuốc chống HIV và phát ban ở mức độ nhẹ thì các bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn tiếp tục uống thuốc vì triệu chứng phát ban da thường biến mất sau một thời gian (1-3 tuần).
3.2. Nhập viện để chăm sóc nếu phát ban nghiêm trọng
Ngoài các triệu chứng phát ban, người nhiễm bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng nguy hiểm khác như sốt, buồn nôn, nôn... Lúc này, nếu bạn chưa xét nghiệm HIV, bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm máu để xem bạn có nhiễm virus hay không. Từ cơ sở đó, bác sĩ sẽ có hướng thăm khám và điều trị phù hợp.
3.3. Nhờ sự tư vấn từ các bác sĩ nếu triệu chứng phát ban trở nặng sau khi uống thuốc
Cơ thể có thể trở nên nhạy cảm với thuốc và một số triệu chứng của bệnh HIV. Lúc này bác sĩ có thể khuyến khích bạn ngừng thuốc và chỉ định một số loại thuốc khác thay thế. Thông thường các triệu chứng nhạy cảm quá mức thường biến mất sau khoảng từ 1 - 2 ngày.
Một số nhóm thuốc chính chống HIV có thể gây phát ban da bao gồm:
- Nhóm thuốc NNRTI
- Nhóm thuốc NRTI
- Nhóm thuốc PI
3.4. Không uống thuốc gây phản ứng dị ứng
Bạn không nên tiếp tục sử dụng các loại thuốc gây Dị ứng nếu như các bác sĩ đã khuyến khích bạn ngừng lại. Nếu tiếp tục sử dụng thì nguy cơ rủi ro, phản ứng nghiêm trọng có thể xảy ra.
Thông thường, người bị nhiễm HIV thường có nguy cơ cao bị nhiễm khuẩn do sự bất thường trong chức năng của tế bào miễn dịch. Vì thế, người bệnh nên hỏi bác sĩ về tình trạng này để hạn chế tối đa triệu chứng phát ban da có thể gây ra.
Tuy rằng, hiện nay bệnh HIV chưa có phương pháp điều trị dứt điểm nhưng hầu hết các trường hợp phát hiện sớm đều có thể sống khỏe mạnh và kéo dài tuổi thọ nếu tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ. Ngược lại nếu không tiến hành điều trị, bệnh có thể tiến triển thành hội chứng Suy giảm miễn dịch (AIDS), nguy cơ tử vong rất cao.
Phát ban là một trong những dấu hiệu nhận biết bệnh HIV, do đó khi xuất hiện tình trạng này kèm theo sốt, sụt cân, chán ăn, mệt mỏi thì bạn nên đến các trung tâm y tế để thăm khám, tìm ra nguyên nhân và có hướng điều trị kịp thời.
