Vắc-xin phòng viêm gan B Engerix: Công dụng, liều dùng, tác dụng phụ

1. Vắc-xin Engerix-B là gì?

Vắc-xin Viêm gan B Engerix-B dành cho người là loại vắc-xin được sử dụng để giúp ngăn ngừa mắc phải bệnh viêm gan do virus nhóm B ở người.

Vắc-xin này hoạt động bằng cách cho một người khỏe mạnh tiếp xúc với một lượng nhỏ kháng nguyên bề mặt của virus, khiến cơ thể phản ứng tạo kháng thể miễn dịch với bệnh. Theo đó, vắc-xin này hoàn toàn không có ý nghĩa trong việc điều trị nhiễm trùng đã mắc phải hay đang hoạt động.

Đồng thời, cần lưu ý rằng, tương tự bất kỳ loại vắc-xin nào khác, Vắc-xin viêm gan B Engerix-B có thể không cung cấp được sự bảo vệ tuyệt đối khỏi khả năng mắc bệnh cho mọi cá nhân.

Engerix-B có bản chất là các phân tử protein trên bề mặt virus ái tính với tế bào gan nhóm B gây viêm gan B. Sản phẩm này khi đưa vào cơ thể sẽ đóng vai trò như kháng nguyên (HbsAg), kích thích hệ miễn dịch sản xuất các kháng thể đặc hiệu chống lại kháng nguyên này (anti-HBs).

Miễn dịch chống lại Viêm gan B được chủ động tạo ra chỉ cần với nồng độ kháng thể anti-HBs cao nhất là từ trên 10IU/L được cho là có ý nghĩa tương quan với sự bảo vệ lâu dài chống nhiễm virus viêm gan B.

Sự bảo vệ về mặt Huyết thanh sau khi tiêm phòng bằng vắc-xin có sự khởi đầu tương đối chậm hơn so với mắc bệnh trực tiếp tuy nhiên giá trị bảo vệ kéo dài nhiều năm với nồng độ kháng thể duy trì trong máu khá cao. Tuy vậy, số lượng kháng thể sẽ giảm dần, việc theo dõi định kì và tiêm nhắc lại là cần thiết nhằm đạt được sự bảo vệ khỏi lây nhiễm lâu dài.

Engerix-B được chỉ định tiêm chủng chủ động ở mọi trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, thanh thiếu niên chưa được Tiêm chủng nhằm chống nhiễm virus viêm gan B và cả ở những người lớn có nguy cơ cao.

Các nhóm đối tượng đã được xác định tăng nguy cơ nhiễm HBV bao gồm:

• Trẻ sơ sinh có mẹ mang mầm bệnh (HBsAg dương tính).
• Những người được chỉ định điều trị dự phòng sau phơi nhiễm đối với bệnh viêm gan B.
• Tiếp xúc trong gia đình, quan hệ Tình dục với người viêm gan B cấp tính, mạn tính và người lành mang bệnh.
• Tiêm chích ma túy.
• Bệnh nhân chạy thận nhân tạo, người nhiễm HIV và người lớn bị ức chế miễn dịch khác.
• Bệnh nhân cần nhận một số loại chế phẩm máu, đặc biệt là bệnh nhân bị rối loạn đông máu.
• Bệnh nhân mắc bệnh gan mạn tính và/hoặc viêm gan C.
• Người nhận ghép gan.
• Nhân viên của các cơ sở, trung tâm có cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế.
• Nhân viên xăm người và xỏ khuyên hoặc xử lý máu, mô người, ướp xác.
• Cá nhân nhận con nuôi từ nước ngoài. Những trẻ này nên được Xét nghiệm viêm gan B và nếu HBsAg dương tính, các thành viên của gia đình nuôi nhận nên được tiêm phòng.
• Cảnh sát, thành viên của lực lượng vũ trang và nhân viên dịch vụ khẩn cấp, tùy thuộc vào các rủi ro tiếp xúc với nhiệm vụ được giao.
• Cư trú dài hạn đến các khu vực có độ lưu hành bệnh cao.

Engerix-B là chống chỉ định trên các đối tượng đã biết có sự hiện diện của HBV trong cơ thể thông qua Xét nghiệm huyết thanh, bao gồm cả người lành mang bệnh.

Không nên dùng Engerix-B cho những người có quá mẫn đã biết với các thành phần của vắc-xin và những người đang bị Sốt nặng do nhiễm trùng. Tuy nhiên, sự hiện diện của một bệnh lý nhiễm trùng mức độ nhỏ mà không có Sốt không là chống chỉ định của tiêm phòng.

Nhiễm HIV không được coi là chống chỉ định tiêm phòng viêm gan B.

Vắc-xin Engerix-B tuyệt đối không được dùng đường tiêm tĩnh mạch. Như với tất cả các loại vắc-xin tiêm phòng nói chung, việc sử dụng Engerix-B cần thực hiện tại các cơ sở y tế đã được trang bị đủ điều kiện y tế, ứng cứu điều trị thích hợp và dưới sự giám sát của chuyên gia lĩnh vực y tế dự phòng nhằm giảm thiểu nguy cơ phản ứng phản vệ sau khi dùng vắc-xin.

Engerix-B được sản xuất dưới hai dạng chế phẩm thích hợp cho từng đối tượng:

• Engerix-B 10mcg/0.5mL (ENGERIX-B 10 μg): dùng cho trẻ em
• Engerix-B 20mcg/mL (ENGERIX-B 20 μg): dùng cho người lớn

Phác đồ các liều dùng phổ biến: có thể lựa chọn 1 trong 2 cách tiêm sau:

Cách 1: hiệu giá kháng thể đạt nhanh.

• Mũi 1: lần đầu đến tiêm. (Với trẻ sơ sinh là tháng đầu tiên sau khi sinh)
• Mũi 2: sau mũi 1 một tháng.
• Mũi 3: sau mũi 2 một tháng.
• Tiêm nhắc lại mũi 4 sau một năm.

Cách 2: hiệu giá kháng thể đạt cao sau 3 mũi tiêm.

• Mũi 1: lần đầu đến tiêm. (Với trẻ sơ sinh là tháng đầu tiên sau khi sinh)
• Mũi 2: sau mũi 1 một tháng.
• Mũi 3: sau mũi 2 sáu tháng.
• Tiêm nhắc lại mũi 4 sau 5 năm.

Các tác dụng phụ nghi ngờ sau khi tiêm Engerix-B đã được báo cáo với các tỷ lệ thường gặp như sau:

Từ trên 10%:

• Đau (10-29%)
• Ngứa (10-29%)
• Viêm da (10-29%)
• Đốt (10-29%)
• Hạch (10-29%)
• Mệt mỏi (15%)
• Nhức đầu (15%)
• Sốt (15%)
• Chóng mặt (15%)

Dưới 10%:

• Nhạy cảm ánh sáng
• Mất ngủ
• Cáu gắt
• Đau khớp
• Táo bón
• Ngứa
• Hội chứng giống Lupus
• Viêm hạch bạch huyết
• Nhịp tim nhanh