1. Zona ở mắt là bệnh gì?
Bệnh zona là bệnh do virus varicella-zoster gây ra, hình thành các phát ban, Mụn nước trên cơ thể, khuôn mặt của người bệnh. Đây cũng là virus gây ra bệnh thủy đậu, dù bạn đã khỏi bệnh thủy đậu, virus vẫn tồn tại trong cơ thể ở dạng ngủ đông, khi nó được kích hoạt trở lại sẽ gây ra bệnh zona.
Triệu chứng bệnh zona đầu tiên mà hầu hết mọi người cảm nhận được là đau nhói hoặc đau rát, thường ở một bên cơ thể. Cảm giác thường ở khu vực thân cây, bao gồm: eo, ngực, lồng ngực... kèm theo các dấu hiệu: đau đầu, Sốt nhẹ, mệt mỏi, các triệu chứng giống như cúm
Trong vòng hai đến ba ngày, người bệnh sẽ cảm thấy đau ở khu vực da đỏ và phát ban. Virus zona di chuyển dọc theo dây thần kinh, vì vậy phát ban thường sẽ tạo thành một đường ở một bên của cơ thể hoặc khuôn mặt. Trong một vài ngày, các mụn nước này sẽ gây đau đớn, sau đó chúng vỡ ra và có thể chảy máu. Phát ban zona có thể kéo dài từ hai đến sáu tuần, các mụn nước sẽ dần dần đóng vảy và lành lại.
Virus varicella-zoster là một trong những nguyên nhân gây bệnh thủy đậu và bệnh zona. Khi virus này ảnh hưởng đến mắt, nó được gọi là herpes zoster ophthalmicus. Có 2 loại virus gây ra bệnh zona ở mắt:
- Herpes simplex type 1 hoặc HSV1, gây ra vết loét lạnh trên môi, miệng và có thể dẫn đến các vấn đề về mắt. Nó khiến một giác mạc bị nhiễm bệnh.
- Herpes simplex type 2 (HSV2) cũng có thể gây viêm giác mạc, chủ yếu ở trẻ sơ sinh, nhưng rất hiếm gặp.
Giống như nhiều loại virus, hai loại này đã tồn tại trong cơ thể người bệnh một thời gian, nó sống dọc dây thần kinh. Cho đến khi virus được kích hoạt và bùng phát, nó sẽ nhân lên và di chuyển từ khu vực này của cơ thể bạn sang một khu vực khác. Đối với một hệ thống miễn dịch yếu khiến, virus sẽ tấn công mạnh mẽ hơn.
Có khoảng 10 % đến 20% bệnh nhân bị zona ở xung quanh mắt. Bệnh zona ở mắt có thể gây sẹo, giảm thị lực và các vấn đề sức khỏe khác. Bệnh nhân có thể ngăn ngừa bệnh zona mắt và các biến chứng của nó bằng cách tiêm vắc-xin nếu ở độ tuổi trên 50.
2. Triệu chứng của bệnh zona ở mắt
Khi bị zona ở mắt, tình trạng phát ban phồng rộp sẽ hình thành trên mí mắt, trán, ở chóp hoặc một bên mũi. Phát ban này có thể xuất hiện cùng lúc với phát ban da, hoặc vài tuần sau khi các mụn nước trên da biến mất. Cùng với triệu chứng phát ban, người bệnh sẽ xuất hiện thêm các triệu chứng khác như:
- Đau rát hoặc đau nhói trong mắt
- Đỏ xung quanh và trong mắt
- Chảy nước mắt và kích ứng mắt
- Tầm nhìn mờ và nhạy cảm với ánh sáng
- Một số bộ phận của mắt sẽ bị sưng như: mí mắt, võng mạc vì đó là lớp nhạy cảm với ánh sáng ở phía sau mắt hay giác mạc là lớp rõ ràng ở phía trước mắt.
Nếu bạn có một hoặc nhiều trong số các triệu chứng trên hãy đến gặp bác sĩ hoặc bác sĩ nhãn khoa để được chẩn đoán và điều trị. Càng điều trị sớm, người bệnh càng ít có khả năng bị biến chứng lâu dài.
3. Biến chứng của bệnh zona ở mắt
Phát ban zona sẽ mờ dần sau một vài tuần, nhưng cơn đau sẽ tiếp diễn trong nhiều tuần, nhiều tháng nữa. Biến chứng này được gây ra bởi tổn thương thần kinh được gọi là đau dây thần kinh postherpetic (đau sau zona). Tình trạng này thường gặp nhiều hơn ở người lớn tuổi. Ở hầu hết mọi người, cơn đau thần kinh sẽ trở nên nhẹ hơn theo thời gian.
Đối với bệnh zona ở mắt, sưng giác mạc nghiêm trọng sẽ để lại Sẹo vĩnh viễn. Bệnh zona cũng có thể gây sưng võng mạc và làm tăng áp lực mắt, dẫn đến bệnh tăng nhãn áp. Bệnh Tăng nhãn áp là một bệnh gây tổn thương thần kinh thị giác và Chấn thương giác mạc. Điều trị bệnh zona ở mắt sớm có thể giúp bạn tránh được các vấn đề lâu dài, đặc biệt là mất thị lực vĩnh viễn.
4. Chẩn đoán và điều trị bệnh zona ở mắt
4.1. Chẩn đoán:
Bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh zona chỉ bằng cách nhìn vào phát ban trên mí mắt, Da đầu và cơ thể. Đồng thời, bác sĩ sẽ lấy một mẫu chất lỏng từ vỉ và đưa đến phòng thí nghiệm để kiểm tra virus varicella-zoster.
Theo đó, bệnh nhân zona ở mắt được chỉ định kiểm tra: giác mạc, ống kính, võng mạc và các bộ phận khác của mắt. Từ đó, để tìm ra các nguyên nhân gây bệnh cũng như tình trạng của bệnh.
4.2. Điều trị bệnh zona ở mắt
Một trong những cách điều trị bệnh zona ở mắt là dùng thuốc kháng virus như: acyclovir (Zovirax), famciclovir (Famvir), valacyclovir (Valtrex). Tác dụng của những loại thuốc này nhằm: ngăn chặn virus lây lan, giúp các mụn nước và phát ban lành nhanh hơn, giảm đau. Việc sử dụng thuốc trong vòng ba ngày sau khi phát ban có thể giúp bạn tránh các biến chứng bệnh zona lâu dài.
Để giảm sưng ở mắt, bác sĩ cũng có thể cho bệnh nhân dùng thuốc steroid dưới dạng thuốc viên hoặc thuốc nhỏ mắt. Nếu bạn xuất hiện thần kinh postherpetic, thuốc giảm đau và thuốc chống trầm cảm có thể giúp giảm đau thần kinh.
Phát ban zona sẽ lành trong vòng một đến ba tuần, các triệu chứng quanh mặt và mắt đôi khi có thể mất đến vài tháng để chữa lành. Trong giai đoạn đầu của bệnh, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng bệnh vài ngày một lần. Sau khi được điều trị nhiễm trùng, bệnh nhân cần gặp bác sĩ nhãn khoa cứ sau 3 đến 12 tháng để kiểm tra bệnh tăng nhãn áp, Sẹo và các vấn đề dài hạn khác có thể ảnh hưởng đến thị lực.
5. Phòng ngừa bệnh zona ở mắt
- Tiêm vắc-xin bệnh zona là một trong những biện pháp phòng ngừa được bệnh zona và zona ở mắt. Tiêm vắc-xin có thể giảm nguy cơ mắc bệnh zona tới hơn 50% và có thể làm giảm tỷ lệ tổn thương thần kinh dài hạn tới hơn 66%
- Khi bị bệnh zona, người bệnh hãy cố gắng tránh tiếp xúc gần với bất cứ ai, điều này đặc biệt quan trọng trong giai đoạn truyền nhiễm, khi người bệnh có mụn nước trên da. Nếu một người chưa bao giờ bị thủy đậu sẽ có thể nhiễm virus thủy đậu dù họ sẽ bị thủy đậu và không bị bệnh zona.
- Tránh tiếp xúc với phụ nữ đang Mang thai và người có hệ thống miễn dịch yếu. Bệnh zona đặc biệt nguy hiểm đối với nhóm đối tượng trên.
- Người bệnh nên giữ gìn và tránh Trầy xước ở vị trí phát ban. Rửa tay sau khi chạm vào phát ban.
Nguồn tham khảo: Webmd.com; Healthline.com