Acute gastritis

Viêm dạ dày ruột cấp tính thường là một loại nhiễm trùng dạ dày ruột do các tác nhân như vi-rút, vi khuẩn, ký sinh trùng, tác nhân hóa học... gây nên, bệnh có thể gặp ở bất kì ai. Nguyên nhân thường do thức ăn hoặc nước uống không hợp vệ sinh. Hầu hết những người mắc phải bệnh này đều có thể khỏi bệnh mà không gặp biến chứng nào. Triệu chứng thường gặp là tiêu chảy, nôn mửa, có thể mất nước, đôi khi dẫn đến mất đường và các chất khoáng. Tuy nhiên, ở một số trường hợp (đặc biệt là trẻ sơ sinh, trẻ em, người già và những người có hệ miễn dịch yếu...), người bệnh bị mất nước, rối loạn điện giải nặng nếu không được điều trị kịp thời có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Tên gọi khác: Viêm dạ dày cấp, Acute gastritis, Tiêu chảy nhiễm trùng cấp tính

Triệu chứng

Các triệu chứng phổ biến của chứng bệnh này là tiêu chảy và nôn mửa. Có thể có một số biểu hiện khác như: Đau đầu, sốt, rét run và đau bụng.

Chẩn đoán

  • Hỏi bệnh sử và khám thực thể.

  • Chụp X-quang dạ dày, sinh thiết dạ dày, xét nghiệm dịch vị dạ dày.

Điều trị

Điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây viêm. Viêm dạ dày gây ra bởi các NSAID hoặc rượu có thể thuyên giảm bằng cách ngừng sử dụng. Viêm dạ dày do nhiễm H.pylori cần dùng kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn. Hầu hết các trường hợp, điều trị viêm dạ dày có kết hợp với thuốc làm giảm acid dạ dày, bao gồm thuốc kháng acid (Maalox, Mylanta) dạng lỏng hoặc viên; thuốc ức chế Histamin H2 như Cimetidine (Tagamet), Ranitidine (Zantac), Nizatidine (Axid) hoặc Famotidine (Pepcid), giúp làm giảm lượng axit sản xuất trong dạ dày; thuốc ức chế bơm proton như Omeprazole (Prilosec), Lansoprazole (Prevacid), Rabeprazole (Aciphex) và Esomeprazole (Nexium).

Acute gastritis - Ảnh minh họa 1
Acute gastritis - Ảnh minh họa 2
Acute gastritis - Ảnh minh họa 3
Acute gastritis - Ảnh minh họa 4

Nguyên nhân

Bệnh viêm dạ dày ruột cấp tính thường là một loại nhiễm trùng dạ dày ruột do các tác nhân như vi-rút, vi khuẩn, ký sinh trùng, tác nhân hóa học... gây nên, bệnh có thể gặp ở bất kì ai. Bệnh thường liên quan trực tiếp tới thức ăn hoặc nước uống không hợp vệ sinh.

Hầu hết những người mắc phải căn bệnh này đều có thể khỏi bệnh mà không có biến chứng nào. Triệu chứng thường gặp là tiêu chảy, nôn mửa, có thể gây mất nước, đôi khi dẫn đến mất đường và các chất muối mà cơ thể cần để làm việc bình thường.

Tuy nhiên, ở một số trường hợp (đặc biệt là trẻ sơ sinh, trẻ em, người già và những người có hệ miễn dịch yếu...), người bệnh bị mất nước, rối loạn điện giải nặng nề, mà không được điều trị kịp thời, có thể gây chết người. Chính vì diễn biến của bệnh rất phức tạp nên chúng ta không thể xem thường bệnh được mà cần có hiểu biết phòng tránh bệnh cẩn thận để không gặp phải những trường hợp đáng tiếc có thể xảy ra.

Phòng ngừa

  • Do các yếu tố ngoại sinh thường gặp:

    • Vi-rút, vi khuẩn và độc tố của chúng.

    • Thức ăn: nóng quá, lạnh quá, cứng khó tiêu, nhai không kỹ hoặc bị nhiễm khuẩn, nhiễm độc do tụ cầu, coli, rượu, chè, cà phê, mù tạc … Rượu mạnh, uống với khối lượng nhiều.

    • Thuốc Aspirin, APC, Natrisalicylat, Quinin, Sulfamid, Cortancyl, Phenylbutazol, Reserpin, Digitalin, kháng sinh, KCL…

    • Các chất ăn mòn: muối kim loại nặng (đồng, kẽm), thuỷ ngân, kiềm, acid sulphuric, acid chlothydric Nitrat bạc .

    • Các loại thuốc mang tính chất kích thích, nhất là dạng thuốc bột.

  • Do các yếu tố nội sinh (các yếu tố nội sinh tràn vào máu gây ra viêm dạ dày cấp), gặp trong các bệnh sau:

    • Các bệnh nhiễm khuẩn cấp (cúm, sởi, bạch cầu, thương hàn, viêm phổi… viêm ruột thừa, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, thoát vị hoành…)

    • Ure cao trong máu ở những bệnh nhân viêm thận cấp tính hoặc mạn tính, tăng thyroxin, tăng đường máu.

    • Bỏng, nhiễm phóng xạ (1.100r – 25000r), các stress nặng, chấn thương sọ não, u não, sau phẫu thuật thần kinh, shock, bệnh tim, phổi cấp, xơ gan …

    • Dị ứng: thức ăn (tôm, ốc, sò, hến…)

Điều trị

  • Thực hành tốt thói quen ăn uống. Cách ăn cũng quan trọng như ăn những thực phẩm lành mạnh, ăn vừa phải, ăn thành các bữa nhỏ và thư giãn trong khi ăn.

  • Duy trì trọng lượng khỏe mạnh. Vấn đề tiêu hóa có thể xảy ra bất kể trọng lượng của bệnh nhân. Tuy nhiên, đầy hơi ợ nóng, và táo bón có xu hướng phổ biến hơn ở những người thừa cân. Duy trì trọng lượng khỏe mạnh thường có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm giảm các triệu chứng này.

  • Tập thể dục. Tập thể dục làm tăng nhịp thở và nhịp tim, cũng kích thích các hoạt động của cơ đường ruột, giúp đỡ di chuyển chất thải thực phẩm qua đường ruột nhanh hơn. Bạn nên tâp thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày. Bạn cũng có thể xin sự tu vấn của bác sĩ trước khi bắt đầu một chương trình tập thể dục.

  • Quản lý căng thẳng. Stress làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ, làm ảnh hưởng hệ thống miễn dịch và có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm vấn đề về da. Nó cũng làm tăng sản xuất acid dạ dày và làm chậm tiêu hóa. Dù căng thẳng là không thể tránh khỏi đối với hầu hết mọi người, bạn nên học cách xử lý nó một cách hiệu quả.