Bạch huyết viêm amidan

Tăng bạch cầu đơn nhân là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính truyền nhiễm do virus Ebstein Barr. Bệnh xuất hiện ở mọi nơi trên thế giới, với bất cứ lứa tuổi nào, nhưng hay gặp ở độ tuổi 10-35. Bệnh có thể thành dịch hoặc lẻ tẻ, lây truyền chủ yếu qua nước bọt, thời gian ủ bệnh kéo dài vài tuần.

Tên gọi khác: Bạch huyết viêm amidan, Sốt tuyến, Pfeiffer

Triệu chứng

Sốt, viêm họng, viêm amidan lớn, sưng hạch bạch huyết (đặc biệt là ở cổ), nhức mỏi cơ thể, ăn mất ngon, lá lách to.

Chẩn đoán

  • Thực hiện hỏi bệnh sử và khám thực thể.
  • Xét nghiệm máu bao gồm: Xét nghiệm máu toàn bộ (CBC) để phát hiện tế bào bạch cầu bất thường (tế bào lympho không điển hình), xét nghiệm Monospot và kháng thể đặc hiệu với virus Ebstein Barr.

Điều trị

Cho đến nay, chưa có thuốc đặc hiệu điều trị bệnh tăng bạch cầu đơn nhân truyền nhiễm. Hầu hết bệnh nhân phục hồi trong vòng 2-6 tuần. Acetaminophen (Tylenol), thuốc chống viêm không steroid/NSAIDs (Ibuprofen/Motrin hoặc Advil, Naproxen/Naprosyn hoặc Aleve) và uống nhiều nước là phương pháp điều trị. Thuốc Corticosteroid (Prednisone) có thể được chỉ định cho những bệnh nhân có triệu chứng nặng hoặc lá lách rất lớn. Bệnh nhân được yêu cầu tránh chơi các môn thể thao để tránh hiện tượng vỡ lá lách.

Bạch huyết viêm amidan - Ảnh minh họa 1
Bạch huyết viêm amidan - Ảnh minh họa 2
Bạch huyết viêm amidan - Ảnh minh họa 3

Nguyên nhân

Tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính do virus Epstein Barr (virus EB), thuộc tuýp 4 của họ virus Herpes gây ra.

Bệnh xuất hiện ở mọi nơi trên thế giới, với bất cứ lứa tuổi nào, nhưng hay gặp ở độ tuổi 10-35, bệnh có thể thành dịch hoặc lẻ tẻ, lây truyền chủ yếu qua nước bọt, thời gian ủ bệnh kéo dài vài tuần. 

Phòng ngừa

Nguyên nhân gây bệnh là các loại virus như Epstain Barr (EBV), virus Herpes Gamma nhóm 4 ở người. Về mặt tổ chức học có liên quan đến những virus Herpes khác, nhưng khác biệt về phản ứng huyết thanh. Những virus này xâm nhập vào cơ thể và làm biến đổi tế bào lympho B.

Bệnh cũng liên quan đến cơ chế bệnh lý của ung thư hạch bạch huyết, ung thư vòm họng và một số trường hợp ung thư dạ dày. Những rối loạn tăng sinh miễn dịch có thể gây tử vong bao gồm sự bành trướng của tế bào lympho B đa dòng bị nhiễm EBV có thể xảy ra ở những người có rối loạn tăng sinh miễn dịch lặn liên quan với nhiễm sắc thể X.

Các hội chứng đó có thể xảy ra ở những người có thiếu hụt miễn dịch mắc phải bao gồm cả hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS), những người được cấy ghép tạng và những người mắc các chứng bệnh khác đòi hỏi phải điều trị ức chế miễn dịch lâu dài.

Điều trị

  • Bệnh lây qua đường nước bọt, để phòng ngừa lây nhiễm không nên hôn, ăn chung thức ăn hoặc dùng chung bát đũa với người bị bệnh.
  • Virus có thể tồn tại trong nước bọt nhiều tháng sau khi nhiễm. Nếu bị bệnh tăng bạch cầu đơn nhân thì không được hiến máu trong ít nhất là 6 tháng sau khi bệnh khởi phát.
  • Hiện chưa có vắc-xin phòng bệnh.