Tên gọi khác: Áp xe
Tổng quan
Bệnh áp xe là gì?
Áp xe là một khối mềm với vùng da bao quanh màu từ hồng đến đỏ đậm. Áp xe dễ dành cảm nhận bằng cách nhấn vào nó. Trung tâm ổ áp xe chứa đầy mủ và các mảnh nhỏ.
Khi bạn chạm vào ổ áp xe sẽ thấy ấm và đau. Các áp xe có thể xuất hiện bất cứ nơi nào trong cơ thể bạn, phổ biến nhất là ở nách, khu vực xung quanh hậu môn và âm đạo (áp xe tuyến Bartholin), vùng xương cùng cột sống (áp xe nếp gấp mông), xung quanh răng (áp xe răng) và bẹn. Ngoài ra, còn rất nhiều loại áp xe như áp xe gan, áp xe não, áp xe vú, áp xe phổi, áp xe hậu môn, v.v.
Triệu chứng thường gặp
Những dấu hiệu và triệu chứng áp xe là gì?
Thông thường, một khối áp xe sẽ trở nên đau đớn, căng tức khi nó có màu đỏ, chạm vào thấy mềm và ấm.
Khi áp xe tiến triển, bạn có thể nhìn thấy đầu mủ nhọn và sau này mủ tự vỡ ra.
Hầu hết các áp xe sẽ nặng dần nếu không được chăm sóc. Nhiễm trùng có thể lan sang các mô dưới da và thậm chí đi vào máu.
Nếu nhiễm trùng lây lan vào các mô sâu hơn, bạn có thể bị Sốt và cảm thấy mệt mỏi.
Xác định một áp xe bên trong cơ thể sẽ khó khăn hơn, có một số dấu hiệu như:
Đau vùng bị ảnh hưởng
Sốt cao
Cảm thấy không khỏe.
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Gặp bác sĩ nếu bạn nghĩ rằng mình có thể có một áp xe. Bác sĩ sẽ khám áp xe ở da hoặc cho bạn nhập viện nếu bị áp xe bên trong.
Có một số bài kiểm tra giúp chẩn đoán áp xe, tùy thuộc vào vị trí của nó.
Bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu có bất cứ dấu hiệu nào sau đây:
Vùng đau lớn hơn 1cm.
Vùng đau to ra và cơn đau tăng.
Đau ở trên hoặc gần khu vực trực tràng hoặc háng.
Sốt 38,5°C hoặc cao hơn.
Vệt đỏ lan rộng
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau. Vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây áp xe là gì?
Áp xe do tắc nghẽn tuyến dầu (bã nhờn) hoặc tuyến mồ hôi, viêm nang lông hoặc những vết rạn, thủng trên da gây ra. Vi trùng xâm nhập vào dưới da hoặc vào các tuyến này, gây ra phản ứng viêm – phản ứng phòng thủ của cơ thể để giết vi trùng.
Trung tâm ổ áp xe hóa lỏng và chứa tế bào chết, vi khuẩn và nhiều mảnh vụn. Khu vực này phát triển, tạo ra sự căng tức dưới da và tình trạng viêm lấn ra các mô xung quanh. Áp lực và viêm gây đau.
Nguy cơ mắc phải
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ bị áp xe?
Người có hệ miễn dịch suy yếu dễ bị áp xe thường xuyên hơn. Những người có bất cứ tình trạng nào sau đây sẽ có nguy cơ bị áp xe trầm trọng hơn, do khả năng phòng chống nhiễm trùng của cơ thể kém đi:
Uống thuốc steroid lâu dài
Hóa trị
Bệnh tiểu đường
Ung thư
AIDS
Bệnh hồng cầu hình liềm
Bệnh bạch cầu
Rối loạn mạch máu ngoại biên
Bệnh Crohn
Viêm loét đại tràng
Bị bỏng nặng
Chấn thương nặng
Nghiện rượu hoặc lạm dụng tiêm trích ma túy
Các yếu tố nguy cơ khác đối với áp xe bao gồm tiếp xúc với môi trường bẩn, tiếp xúc với người bị mắc một số loại nhiễm trùng da, vệ sinh kém và tuần hoàn kém.
Phòng ngừa
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của áp xe ?
Giữ gìn vệ sinh cá nhân tốt bằng cách rửa da bằng xà bông và nước thường xuyên.
Bạn hãy cẩn thận để tránh tạo các vết cứa khi cạo râu, cạo lông nách hoặc lông mu. Đi cấp cứu ngay lập tức cho bất kỳ vết thương bị đâm thủng, đặc biệt nếu:
Bạn nghĩ có thể có một số những mảnh vỡ trong vết thương
Bạn có một trong các tình trạng sức khỏe kể trên
Bạn đang dùng steroid hoặc hóa trị liệu.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
Điều trị
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán áp xe?
Bác sĩ sẽ tìm hiểu bệnh sử với các câu hỏi như sau:
Áp xe đã có bao lâu?
Bạn có bị chấn thương ở khu vực đó không?
Các thuốc nào bạn đang uống?
Bạn có bị dị ứng không?
Bạn có bị sốt ở nhà không?
Bác sĩ sẽ kiểm tra ổ áp xe và các khu vực lân cận. Nếu nó nằm gần hậu môn, bác sĩ sẽ thăm khám trực tràng. Nếu áp xe ở cánh tay hoặc chân, bác sĩ sẽ khám hạch bạch huyết ở háng hoặc dưới cánh tay của bạn.
Những phương pháp nào dùng để điều trị áp xe?
Một áp xe da nhỏ có thể chảy dịch tự nhiên hoặc đơn giản là co lại, khô và biến mất mà không cần điều trị.
Tuy nhiên, áp xe lớn có thể cần bác sĩ điều trị.
Bác sĩ có thể thực hiện kỹ thuật chích rạch áp xe, dẫn dịch ra ngoài.
Khu vực xung quanh chỗ áp xe sẽ được gây tê bằng thuốc.Khu vực này sẽ được bôi dung dịch sát khuẩn và đặt khăn vô trùng xung quanh.
- Thường rất khó gây tê hoàn toàn, nhưng gây tê tại chỗ có thể giúp bạn không bị đau khi tiến thành thủ thuật.
- Bạn có thể được uống một số loại thuốc an thần nếu áp xe lớn.
Bác sĩ sẽ rạch ổ áp xe để mủ và các mảnh vụn chảy ra hoàn toàn.
Khi chỗ đau đã chảy hết dịch, bác sĩ sẽ chèn gạc vào trong khoang còn lại để cầm máu và để mở một hoặc hai ngày.
- Bác sĩ sẽ băng vết thương và hướng dẫn cách chăm sóc tại nhà.
- Hầu hết mọi người cảm thấy dễ chịu ngay sau khi dịch trong ổ áp xe được dẫn lưu.
- Nếu bạn vẫn đau, bác sĩ có thể kê toa thuốc giảm đau uống trong 1-2 ngày.