1. Hiện tượng nôn, trớ ở trẻ sơ sinh
Nôn: Là tình trạng các chất trong dạ dày bị đẩy ra ngoài qua miệng do sự co bóp của dạ dày phối hợp với co thắt của các cơ thành bụng.
Trớ: Là sự di chuyển của chất trào ngược từ dạ dày qua hầu họng lên miệng ra ngoài số lượng ít, do sự co bóp đơn thuần của dạ dày. Trớ rất hay gặp ở trẻ sơ sinh.
2. nguyên nhân gây nôn trớ
Do sai lầm về ăn uống và chăm sóc
- Cho trẻ ăn quá nhiều, bú quá no, ép ăn quá ngưỡng
- Cho trẻ bú mẹ không đúng tư thế, hoặc bú bình chưa đúng cách, làm trẻ nuốt phải nhiều khí vào dạ dầy gây nôn trớ
- Trẻ vừa ăn no đã đặt trẻ nằm ngay
- Quấn tã chăn quá chặt, băng rốn chặt
Nôn trong bệnh nội khoa:
- Các bệnh về đường tiêu hóa: tiêu chẩy, chậm nhu động ruột
- Viêm đường Hô hấp trên
- Bệnh nhiễm trùng thần kinh: Viêm màng Não mủ
- Tăng áp lực nội sọ: Xuất huyết não do giảm tỷ lệ Prothrongbin
- Hội chứng sinh dục thượng thận
- Do Rối loạn thần kinh thực vật: hay gặp là co thắt môn vị
Nôn trong bệnh ngoại khoa:
- Nôn do dị tật đường tiêu hóa: hẹp phì đại môn vị, hẹp tá tràng bẩm sinh, thoát vị hoành, teo thực quản: thường nôn ngay trong những ngày đầu mới sinh
- Nôn do tắc ruột, xoắn ruột: thường kèm theo nhiễm trùng toàn thân, bụng chướng, bí trung đại tiện, đi ngoài phân có máu, dịch dạ dầy nâu đen
- Xuất hiện sau ăn có thể trào ra thức ăn ở cả miệng và mũi
- Trẻ khóc thét sau đó lịm do hít lại dịch gây khó thở
- Kiểm tra miệng và mũi có sữa?
4. Hướng dẫn chăm sóc trẻ bị nôn trớ
Khi trẻ bị nôn, trớ phải nghiêng ngay đầu trẻ sang một bên. Nhanh chóng làm sạch chất nôn trong miệng, họng và mũi trẻ (miệng trước, mũi sau), bằng cách hút hoặc quấn khăn gạc vào ngón tay thấm hết chất nôn trong mồm và họng trẻ
Khum tay vỗ nhẹ hai bên lưng nhằm trấn an trẻ, đồng thời giúp trẻ Ho bật chất nôn còn lại trong họng ra ngoài. Lau cổ và người trẻ bằng nước ấm, thay đồ vải có dính chất nôn.
Giúp trẻ ngủ, không dùng thuốc khi chưa có ý kiến của bác sĩ. Theo dõi nôn trớ tiếp theo, nôn khan hay nôn ra sữa màu sắc chất nôn (vàng, xanh hay gợn nâu?) Hoàn cảnh xuất hiện nôn thời điểm nào trong ngày? Có liên quan đến bữa ăn không?
5. Hướng dẫn phòng ngừa trẻ bị nôn trớ
Không ép trẻ ăn quá no, sau khi ăn phải bế trẻ vỗ ợ hơi
Không bế xốc trẻ hoặc đùa khi trẻ vừa ăn no.
Hàng ngày massage quanh rốn nhẹ nhàng làm giảm co bóp dạ dày hạn chế nôn trớ, massage theo đường khung đại tràng giúp tăng nhu động ruột, bài tiết phân đều đặn, làm giảm chướng bụng và nôn trớ
Tránh cho các bữa ăn quá gần nhau (< 2,5 – 3h) với trẻ đủ tháng
