Tên hoạt chất: Than hoạt tính (Charcoal, activated)
Thương hiệu: Đây chỉ là hoạt chất. Không có thương hiệu
Tác giả: Tran Pham
Tham vấn y khoa: TS. Dược khoa Trương Anh Thư
Tác dụng
Tác dụng
Công dụng của Than hoạt tính (activated charcoal) là gì?
Than hoạt tính được dùng để điều trị đau bụng do thừa hơi, tiêu chảy, hoặc khó tiêu. Than hoạt tính cũng được sử dụng để giảm tình trạng Ngứa liên quan đến liệu pháp chạy thận và để điều trị Ngộ độc hoặc dùng thuốc quá liều.
Than hoạt tính cũng có thể được sử dụng cho các mục đích không được liệt kê trong hướng dẫn này.
Bạn nên dùng than hoạt tính như thế nào?
Bạn dùng than hoạt tính theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ. Không nên dùng với một lượng lớn hơn hoặc nhỏ hơn so với quy đinh. Thực hiện theo các hướng dẫn ghi trên nhãn thuốc.
Bạn nên uống thuốc than hoạt tính với một cốc nước đầy (250ml). Không làm vỡ, gãy hoặc nhai thuốc viên nén hoặc viên nang. Nuốt cả viên thuốc.
Than hoạt tính thường được dùng sau bữa ăn hoặc khi xuất hiện triệu chứng khó chịu đầu tiên ở bụng.
Ngưng dùng thuốc và gọi cho bác sĩ nếu bạn bị tiêu chảy kéo dài hơn 2 ngày hoặc bị sốt.
Bạn nên bảo quản than hoạt tính như thế nào?
Bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm, tránh ánh sáng. Không bảo quản trong phòng tắm. Không bảo quản trong ngăn đá. Mỗi loại thuốc có thể có các phương pháp bảo quản khác nhau. Đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì, hoặc hỏi Dược sĩ. Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.
Không vứt thuốc vào toilet hoặc đường ống dẫn nước trừ khi có yêu cầu. Vứt thuốc đúng cách khi thuốc quá hạn hoặc không thể sử dụng. Tham khảo ý kiến dược sĩ hoặc công ty xử lý rác thải địa phương về cách tiêu hủy thuốc an toàn.
Liều dùng
Liều dùng
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.
Liều dùng than hoạt tính cho người lớn là gì?
Liều dùng thông thường cho người lớn để khử trùng đường tiêu hóa
Liều đơn: uống 25-100g hoặc dùng ống thông dạ dày một lần, pha loãng trong nước. Thói quen sử dụng thường liều đơn than hoạt tính không được khuyến cáo.
Liều dùng nhiều lần:
Liều khởi đầu: uống 50-100g hoặc bằng dùng ống thông dạ dày, pha loãng trong nước.
Liều duy trì: 12,5g mỗi giờ, 25g mỗi 2 giờ, hoặc 50g mỗi 4 giờ cho đến khi các triệu chứng chấm dứt.
Liều dùng thông thường cho người lớn bị đầy hơi
Thuốc viên nang và viên nén: 500-1040mg đến 4 lần mỗi ngày khi cần thiết. Không hiệu quả trong điều trị ngộ độc.
Liều dùng than hoạt tính cho trẻ em là gì?
Liều dùng thông thường cho trẻ em để khử trùng đường tiêu hóa
Dùng dạng pha loãng thành hỗn dịch hoặc huyền phù trong nước.
Liều đơn:
Dưới 1 tuổi: uống 0,5-1 g/kg hoặc 10-25g hoặc bằng dùng ống thông dạ dày một lần.
Từ 1 đến 12 tuổi: uống 0,5-1 g/kg hoặc 25-50g hoặc bằng dùng ống thông dạ dày một lần.
Từ 13 đến 18 tuổi: Liều đơn: uống 25 đến 100g hoặc dùng ống thông dạ dày một lần. Việc dùng liều đơn than hoạt tính hàng ngày không được khuyến cáo.
Liều dùng nhiều lần:
Dưới 13 tuổi:
Liều khởi đầu: uống 10-25g hoặc dùng ống thông dạ dày, pha loãng trong nước.
Liều duy trì: 1-2 g/kg mỗi 2-4 giờ.
Từ 13 đến 18 tuổi:
Liều khởi đầu: uống 50-100g hoặc dùng ống thông dạ dày, pha loãng trong nước.
Liều duy trì: 12,5g mỗi giờ, 25 g mỗi 2 giờ, hoặc 50g mỗi 4 giờ cho đến khi các triệu chứng ngộ độc chấm dứt.Từ 3 đến 18 tuổi:
Liều dùng thông thường cho trẻ em bị đầy hơi
Thuốc viên nang và viên nén: 500-1040mg đến 4 lần mỗi ngày khi cần thiết. Không hiệu quả trong điều trị ngộ độc.
Than hoạt tính có những dạng và hàm lượng nào?
Than hoạt tính có những dạng và hàm lượng sau:
Dạng lỏng;
Hỗn dịch;
Viên nén;
Viên nhai;
Thuốc bột pha hỗn dịch.
Tác dụng phụ
Tác dụng phụ
Bạn sẽ gặp tác dụng phụ nào khi dùng than hoạt tính?
Đi cấp cứu ngay nếu bạn mắc bất kì dấu hiệu nào của phản ứng dị ứng: phát ban; khó thở; sưng mặt, môi, lưỡi, hoặc họng.
Không phải ai cũng biểu hiện các tác dụng phụ như trên. Có thể có các tác dụng phụ khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các tác dụng phụ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.
Cảnh báo
Thận trọng/Cảnh báo
Trước khi dùng than hoạt tính bạn nên biết những điều gì?
Bạn không nên sử dụng thuốc này nếu bạn đã từng bị dị ứng với than hoạt tính.
Nếu có thể, trước khi bạn dùng than hoạt tính, hãy báo cho bác sĩ nếu bạn bị dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào, hoặc nếu bạn bị:
Bệnh gan;
Bệnh thận;
Bất kỳ bệnh nghiêm trọng nào.
Không sử dụng thuốc cho trẻ em nhỏ hơn 1 tuổi khi không có sự tư vấn của bác sĩ. Hãy dùng liều than hoạt tính ít nhất 2 giờ trước hoặc 1 giờ sau khi uống một liều thuốc nào khác.
Than hoạt tính kết hợp với các thuốc khác có thể làm giảm hiệu quả của các thuốc này, có thể gây nguy hiểm.
Không nên uống than hoạt tính với bất kỳ loại thuốc nào khác.
Nếu bạn có bất kỳ tình trạng nào nêu trên, bạn có thể cần được điều chỉnh liều lượng thuốc hoặc thực hiện các xét nghiệm đặc biệt để dùng thuốc này an toàn.
Những điều cần lưu ý nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú
Vẫn chưa có đầy đủ các nghiên cứu để xác định rủi ro khi dùng thuốc này trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú. Trước khi dùng thuốc, hãy luôn hỏi ý kiến bác sĩ để cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ.
Tương tác
Tương tác thuốc
Than hoạt tính có thể tương tác với thuốc nào?
Tương tác thuốc có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Tài liệu này không bao gồm đầy đủ các tương tác thuốc có thể xảy ra. Hãy viết một danh sách những thuốc bạn đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa và thực phẩm chức năng) và cho bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn xem. Không được tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ.
Dùng thuốc này cùng với bất kỳ loại thuốc bên dưới không được khuyến cáo. Bác sĩ của bạn có thể chọn những loại thuốc khác để điều trị cho bạn:
Naltrexone.
Dùng thuốc này cùng với những loại thuốc bên dưới không được khuyến cáo, nhưng có thể cần thiết trong một vài trường hợp. Nếu cả hai loại thuốc được kê cùng nhau, bác sĩ có thể thay đổi liều thuốc hoặc tần suất sử dụng một hoặc hai loại thuốc:
Acrivastine;
Bupropion;
Carbinoxamine;
Fentanyl;
Hydrocodone;
Meclizine;
Methadone;
Morphine;
Morphine Sulfate Liposome;
Mycophenolate Mofetil;
Axit mycophenolic;
Oxycodone;
Oxymorphone;
Suvorexant;
Tapentadol;
Umeclidinium.
Thức ăn và rượu bia có tương tác tới than hoạt tính không?
Những loại thuốc nhất định không được dùng trong bữa ăn hoặc cùng lúc với những loại thức ăn nhất định vì có thể xảy ra tương tác. Rượu và thuốc lá cũng có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia sức khỏe của bạn về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá.
Những tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến than hoạt tính?
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, đặc biệt là:
Xuất huyết tại ruột;
Tắc nghẽn đường ruột;
Lỗ thủng trong ruột – Than hoạt tính có thể làm cho tình trạng này trở nên tệ hơn;
Giảm sự tỉnh táo – Để ngăn chặn than hoạt tính đi vào phổi của bệnh nhân, nên đặt ống dẫn trong cổ họng của bệnh nhân trước khi đưa than hoạt tính vào;
Mất nước – Sử dụng các thuốc nhuận tràng, chẳng hạn như sorbitol không được khuyến cáo;
Tiêu hóa chậm – Than hoạt tính có thể không hoạt động được hiệu quả.
Phẫu thuật gần đây – Than hoạt tính có thể gây ra các vấn đề về bụng hoặc dạ dày.
Quá liều
Khẩn cấp/ quá liều
Bạn nên làm gì trong trường hợp khẩn cấp hoặc dùng quá liều?
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Bạn nên làm nếu quên một liều?
Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không dùng gấp đôi liều đã quy định.
Nguồn tham khảo
Than hoạt tính (Charcoal, activated), https://www.drugs.com/mtm/activated-charcoal.html
Than hoạt tính (Charcoal, activated), https://www.webmd.com/vitamins-and-supplements/activated-charcoal-uses-risks#1