1. Niêm mạc tử cung có cấu tạo như thế nào?
Nội mạc tử cung (hay niêm mạc tử cung) là một lớp mỏng bao bọc toàn bộ bề mặt ở phía bên trong tử cung. Tùy vào từng thời điểm trong tháng mà lớp nội mạc tử cung này sẽ dày lên dưới sự tác động của estrogen, hormone. Lớp nội mạc tử cung có vai trò cung cấp chất dinh dưỡng, thụ thai cũng như bảo vệ quá trình thụ thai của người phụ nữ.
Niêm mạc tử cung dày lên là một biểu hiện của việc trứng đã thụ tình vào làm tổ trong người phụ nữ vào mỗi chu kỳ hành kinh. Trong khi quá trình thụ thai diễn ra, lớp niêm mạc này sẽ tiếp tục dày lên do Nội tiết tố phụ nữ tác động để sẵn sàng chuẩn bị cho quá trình làm tổ của thai nhi.
2. Niêm mạc tử cung là gì?
Niêm mạc tử cung hay nội mạc tử cung là lớp mô tế bào phủ toàn bộ mặt trong của tử cung ở phụ nữ, có cấu tạo gồm 2 phần:
- Lớp nội mạc căn bản (lớp đáy): Gồm các tế bào mô trụ tuyến và mô đệm, không bị ảnh hưởng nhiều bởi chu kỳ kinh nguyệt;
- Lớp nội mạc tuyến (lớp nông): Chịu sự tác động bởi những thay đổi trong chu kỳ kinh.
Theo chu kỳ hàng tháng, niêm mạc tử cung phát triển dày lên dưới tác động của hormone sinh dục nữ, sẵn sàng làm “tổ” trong trường hợp trứng được thụ tinh (phụ nữ đậu thai). Nếu trong chu kỳ, sự thụ tinh không diễn ra, lớp nội mạc tử cung sẽ tự bong ra và gây chảy máu qua đường âm đạo, gọi là hiện tượng hành kinh. Sau đó, các tế bào ở lớp đáy lại bắt đầu phát triển để hình thành nên lớp niêm mạc mới trong chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo.
Trường hợp trứng đã thụ tinh về làm tổ tại tử cung, các hormone sản xuất trong thai kỳ sẽ tác động để tiếp tục làm lớp niêm mạc tử cung dày hơn, đồng thời thay đổi cấu trúc để phù hợp với sự phát triển của phôi và nhau thai. Như vậy, nếu độ dày của niêm mạc tử cung trở nên bất thường, quá trình thụ thai và khả năng Mang thai sẽ ảnh hưởng.
3. Sự thay đổi niêm mạc tử cung theo chu kỳ kinh nguyệt
Niêm mạc tử cung sẽ có những sự thay đổi nhất định theo từng chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ.
Giai đoạn sau khi sạch kinh
- Đây là giai đoạn niêm mạc mỏng nhất và bắt đầu dày lên. Lúc này niêm mạc tử cung chỉ dày khoảng 3 – 4mm, đủ để bao phủ toàn bộ mặt trong của tử cung.
Giai đoạn cách ngày có kinh nguyệt khoảng 14 ngày
- Giai đoạn này, niêm mạc tử cung không chỉ chịu sự tác động từ hormone Estrogen mà còn chịu sự tác động của Progestrogen làm nội mạc tử cung dày lên nhanh chóng và tiết dịch. Lúc này niêm mạc dày khoảng 8 – 12 mm và đây là độ dày thích hợp nhất cho quá trình thụ tinh của trứng.
Giai đoạn trước khi có kinh
- Niêm mạc tử cung dày lên tới 12-16mm. Nếu quá trình thụ thai không diễn ra thì lớp niêm mạc tử cung sẽ tự bong tróc và tạo thành kinh nguyệt.
4. Độ dày niêm mạc tử cung thế nào là bình thường?
Độ dày lớp niêm mạc tử cung sẽ có sự thay đổi nhất định theo từng giai đoạn khác nhau của chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ:
- Giai đoạn sau khi sạch kinh
Đây là giai đoạn niêm mạc trở nên mỏng nhất do mới vừa bong ra trong kỳ kinh trước. Lúc này, độ dày niêm mạc tử cung chỉ khoảng 3 - 4 mm, đủ để bao phủ toàn bộ mặt trong của tử cung.
- Giai đoạn cách ngày nguyệt san khoảng 14 ngày
Trong giai đoạn này, lớp nội mạc tử cung không chỉ chịu sự tác động từ hormone Estrogen mà còn bị ảnh hưởng bởi progesterone, khiến cho niêm mạc tử cung dày lên nhanh chóng và tiết ra dịch nhầy. Khi đó, niêm mạc dày đến khoảng 8 - 12 mm và đây là độ dày thích hợp nhất để quá trình thụ tinh diễn ra.
- Giai đoạn trước khi có kinh
Lúc này, độ dày niêm mạc tử cung có thể lên tới 12 - 16 mm. Nếu sự thụ thai không diễn ra thành công thì lớp nội mạc sẽ tự bong tróc và thoát ra ngoài qua âm đạo, tạo thành kinh nguyệt.
5. Niêm mạc tử cung ảnh hưởng tới khả năng mang thai
5.1. Niêm mạc tử cung quá mỏng
Niêm mạc tử cung quá mỏng gây ra những vấn đề về kinh nguyệt, như chu kỳ kinh kéo dài, thiếu kinh (lượng kinh ít),... ảnh hưởng tới khả năng sinh sản ở phụ nữ. Với nữ giới có niêm mạc tử cung mỏng hơn 8mm sau khi trứng được thụ tinh sẽ gây ra khó khăn trong việc bám vào thành tử cung của phôi thai. Nếu phôi thai có thể bám được vào lòng tử cung thì sau đó cũng sẽ dễ bị bong ra, dẫn đến tình trạng thai chết lưu.
5.2. Niêm mạc tử cung quá dày
Niêm mạc tử cung dày hay còn được gọi là tăng sinh niêm mạc tử cung, gây ra do hàm lượng estrogen trong cơ thể nữ giới dư thừa quá mức và được xác định khi bề dày lớp nội mạc tử cung lớn hơn 20 mm. Đây là một trong những nguyên nhân làm cản trở quá trình mang thai vì hiện tượng này làm mất cân bằng Nội tiết tố, dẫn đến rong kinh, vô kinh thứ phát kéo dài, hoàng thể không bị thoái hóa, vẫn sản xuất ra hormon sinh dục, khiến cho lớp tế bào tử cung dày hơn và không bị bong ra.
Ngoài ra, nội mạc tử cung dày có thể là dấu hiệu của một bệnh lý khác tiềm ẩn nào đó khác, như buồng trứng đa nang, rối loạn phóng noãn,... khiến cho người phụ nữ chậm có con.
Những bất thường về sự phát triển của niêm mạc tử cung chỉ có thể phát hiện qua siêu âm. Do đó, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên đi khám Phụ khoa định kỳ để tầm soát sớm các bệnh lý nguy hiểm và có biện pháp can thiệp kịp thời, hạn chế ảnh hưởng tới khả năng mang thai của nữ giới.
6. Niêm mạc tử cung dày bao nhiêu thì có khả năng mang thai?
Độ dày của lớp niêm mạc tử cung đóng vai trò quan trọng trong quá trình thụ thai và sự phát triển của thai nhi. Thông thường, nội mạc tử cung có độ dày trong khoảng 8 - 10 mm được coi là kích thước lý tưởng nhất cho sự thụ thai ở phụ nữ.
Khi đó, trứng thụ tinh có thể làm tổ và phát triển thành thai Nhi khỏe mạnh. Nếu sau khi kết thúc chu kỳ hành kinh, lớp niêm mạc tử cung có độ dày trong khoảng 8 - 14mm thì đây được xem là dấu hiệu đáng mừng cho thấy phụ nữ có khả năng thụ thai thành công. Niêm mạc tử cung được đo ở ngày 12 của chu kỳ trước khi chuyển qua pha hoàng thể trong khoảng 7 - 14mm cho thấy tỷ lệ thụ thai là không đổi và lớn nhất, ngoài khoảng đó ra thì tỷ lệ sẽ giảm dần.
7. Cách điều trị, cải thiện niêm mạc tử cung
7.1. Đối với nội mạc tử cung quá mỏng
Các nguyên nhân dẫn đến niêm mạc tử cung ở phụ nữ quá mỏng: thiếu hụt estrogen, từng nạo Phá thai khiến cho lớp niêm mạc bị tổn thương hoặc cơ thể thiếu máu,… Tùy vào nguồn gốc khiến cho lớp niêm mạc ở phụ nữ mỏng hơn bình thường mà các bác sĩ sẽ đưa ra những phác đồ điều trị khác nhau sao cho phù hợp.
7.2. Đối với nội mạc tử cung quá dày
Những người có niêm mạc dày sẽ gặp phải tình trạng rong kinh, vô kinh, rối loạn phóng noãn hoặc đa nang buồng trứng, điều này rất gây bất lợi cho quá trình thụ thai.
Những bệnh nhân có niêm mạc quá dày thường sẽ được điều trị bằng hormone nhằm cân bằng estrogen và progesterone ở trong cơ thể người phụ nữ, nhờ đó kích thích khả năng thụ thai của người đó.
Một khuyến cáo dành cho chị em là nên đến khoa sản ở các bệnh viện uy tín để có thể kiểm tra, phát hiện kịp thời và có hướng điều trị phù hợp nếu như nhận thấy có sự bất thường nào đó xảy ra khiến ảnh hưởng đến khả năng mang thai và chu kỳ kinh nguyệt.
Đối với các chị em đang lên kế hoạch mang thai thì việc khám sàng lọc trước khi mang thai chắc chắn là điều cần thiết, điều này giúp cho chúng ta có sự chuẩn bị tốt cho quá trình mang thai cũng như có khả năng phát hiện sớm các vấn đề cản trở đến quá trình này, từ đó có những hướng xử lý và điều trị kịp thời.
óm lại, nội mạc tử cung được đánh giá là một bộ phận quan trọng đối với cơ thể, bởi độ dày của nó có khả năng trực tiếp ảnh hưởng tới sự hình thành kinh nguyệt, quá trình thai Nhi làm tổ cũng như sự phát triển của thai nhi. Vào từng thời điểm, lớp niêm mạc này có thể thay đổi khác nhau, tuy nhiên bình thường là ở mức 7 - 8mm và lý tưởng nhất là 8 - 10mm.
Độ dày của lớp niêm mạc này bị tác động bởi rất nhiều yếu tố khác nhau, vì vậy tùy vào từng nguyên nhân gây ra mà các bác sĩ sẽ có những hướng điều trị riêng và cụ thể để nâng cao khả năng thụ thai cho chị em.